Research:Eski Tük Devletleri ve Türk kime denir?

1)ASYA HUN İMPARATORLUĞU(Hiung-nu)

Eski Türkçede Kun, Çince Hiung-nu, batı dillerinde Hun adıyla geçen tarihteki ilk Türk devletidir. Ayrıca Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletidir. Büyük Hun Devleti, Teoman Han tarafından MÖ 220 yılında kurulmuştur. Hun devletindeki hükümdarlara tanhu denilmektedir. Bilinen ilk tanhu Teomandır. Başkenti Ötüken’dir. Ayrıca Ötüken şehri Türklerin yeryüzünde ilk var olduğu yerdir. Çin bitmek bilmeyen Hun saldırılarına karşı Çin Seddini yapmıştır. Dini Tengricilik(Gök tanrı inancı). Yerleşik hayata geçemeyip göçebe hayat yaşamışlardır.

Teoman Dönemi(MÖ 220-MÖ 209)

Mete Han Dönemi(MÖ 209- MÖ 174)

En güçlü dönemleri Mete Han(Mao-tun) dönemidir. Mete Han döneminde ipek yolu denetim altına alınmıştır. Çin mağlup edilip vergiye bağlanmıştır. Sibirya, Çin Denizi, Japon Denizi, Hazar Denizi arasında kalan tüm topraklar alınmıştır. Orduda onluk sistemini getirmiştir. Türk Kara Kuvvetlerinin kuruluşu MÖ 209 yılı olarak kabul edilmiştir. Mete Han’ın Oğuz Kağan Destanındaki kahraman olduğu varsayılmaktadır.

Ho-han-ye Dönemi(MÖ 58-MÖ 46)

Hun devletinin son tanhusudur. Bu dönemde ülke Doğu Hun ve Batı Hun olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Ho-han-ye ekonomik krizler ve ipek yolundaki nüfus artışı sebebiyle Çin egemenliğine girmek istemiştir fakat kardeşi Çi-çi atalarına saygısızlık olarak kabul edip bu hükmü yok saymıştır. Batı Hun devletinin başına geçen Çi-çi eski hun savaş taktiklerini bırakıp şehir kurup savunma savaşı yaptığı için Çin’in saldırılarına karşı koyamayıp yıkılmıştır. Doğu Hun devletini ise Ho-han-ye yönetmiştir. Daha fazla dayanamayıp Kuzey Hun ve Güney Hun olarak parçalanmıştır. Kuzey Hiung-nu tanhu Pi yönetiminde Moğol ve Sibirya stepleri çevresinde 156 yılına kadar devam etmiştir. Güney Hiung-nu ise, Panhu yönetiminde Uygur havzasında ve Çin'e yakın bölgelerde 216 yılına kadar devam etmiştir.

Asya Hun Devleti MÖ 45 yılında tamamen dağılmıştır.