Skanwiki/Utvalgte artikler/September, 2007
Veke 35, 2007 (27. august – 2. september)[edit]
- svensk
Sverige under Kalmarunionen behandlar Sveriges historia mellan åren 1397 och 1520, då Sverige tillsammans med Danmark och Norge ingick i Kalmarunionen.
Till följd av de släkt- och vänskapsband som fanns mellan aristokratin i de nordiska länderna förenades dessa 1397 i Kalmarunionen. Genom unionen kunde länderna bli en motvikt mot den nordtyska Hansan. Ett återkommande stridsämne var maktfördelningen mellan centrum och riksråden i de tre länderna, något som ledde till att det i Sverige valdes riksföreståndare. Kampen om makten mellan Danmark och Sverige innebar att Skåne och Götaland förhärjades av trupper vid flera tillfällen.
redigera - från svensk - diskussion - til dansk - til bokmål - til nynorsk
- dansk
Skanwiki/Ugens artikel/Uge 35, 2007
redigér - fra dansk - diskussion - til bokmål - til nynorsk
- bokmål
Skanwiki/Ukens artikkel/Uke 35, 2007
rediger - fra bokmål - diskusjon - til dansk - til nynorsk
- nynorsk
Norske Gaardnavne er eit bokverk som vart utgjeve i åra frå 1897 til 1924 etter manuskript utarbeidd av professor Oluf Rygh. Bokverket inneheld normert skrivemåte, opplysningar om uttale, historiske skrivemåtar og tolkingsframlegg til namna på matrikkelgardane i Noreg. Det er vorte eit standardverk om stadnamn i Noreg, og eit føredøme for liknande publikasjonar i Sverige og Danmark.
I arbeidet med verket vart det samla informasjon om skrivemåtar av stadnamn frå tida før det språklege skiftet frå gamalnorsk til dansk skriftmål mot slutten av mellomalderen.
I verket er det drøfta kva for grammatisk form namna har - mellom anna kjønn, tal, kasus og om namnet står i bunden eller ubunden form. Det er òg gjort greie for lydlege endringar gjennom tidene, om slike er dokumenterte. Les meir…
endre - fra nynorsk - diskusjon - til dansk - til bokmål
Veke 36, 2007 (3. – 9. september)[edit]
- svensk
Den 3 september skulle Finlands förre president Urho Kekkonen ha fyllt 107 år. På 1920-talet var Kekkkonen en erkänd friidrottare och finländsk mästare i stående höjdhopp. 1936 blev han justitieminister i Kyösti Kallios regering och det blev början på en lång karriär i den finländska politiken. Under fortsättningskriget pläderade han för en uppgörelse med Sovjetunionen och efter kriget fick han ansvaret för rättegångar mot finländska toppolitiker. Han vann presidentvalet 1956 och hans långa tid som president kom att präglas av goda förbindelser österut, en inställning som av kritiker kallats "finlandisering".
redigera - från svensk - diskussion - til dansk - til bokmål - til nynorsk
- dansk
Skanwiki/Ugens artikel/Uge 36, 2007
redigér - fra dansk - diskussion - til bokmål - til nynorsk
- bokmål
Skanwiki/Ukens artikkel/Uke 36, 2007
rediger - fra bokmål - diskusjon - til dansk - til nynorsk
- nynorsk
Manatar (Trichechus) er ei slekt store pattedyr som lever i salt- og ferskvatn. Manatane er planteetarar, og bruker det meste av tida si til å beita. Normal storleik er 2,5 til 3 meter, og 300-500 kg. Dyr opp til 1,5 tonn er kjend.
Dei held til i grunne, sumpaktige kystområde og elvar i tropiske og subtropiske strok rundt Atlanterhavet, i både fersk- og saltvatn. Ein finn ein art i Amazonasbassenget, ein annan langs kysten frå Bahia i Brasil til Florida, og ein tredje langs Atlanterhavskysten av Afrika, frå Senegal til Angola.
Manatane er rekna som sårbare artar. I Florida og nokre søramerikanske land er det eit ivrig vernearbeide, mens han til dømes i Afrika truleg er truga av mellom anna jakt og vassdragsregulering. Les meir…
endre - fra nynorsk - diskusjon - til dansk - til bokmål
Veke 37, 2007 (10. – 16. september)[edit]
- svensk
Emanuel Swedenborg (1688-1772) var en svensk vetenskapsman (främst inom naturvetenskap), filosof, Bibeltolkare, teosof, kristen mystiker och teolog. Swedenborg hade en mångsidig karriär som uppfinnare och vetenskapsman. Under större delen av sitt liv publicerade han en mängd skrifter, huvudsakligen skrivna på latin. I skriftsammanhang formulerade han sig sällan på svenska.
Vid 56 års ålder inledde han en andlig fas, då han genom drömmar och visioner av en andlig värld, där han talade med änglar, andar och avlidna personer, fick ett andligt uppvaknande. Han ansåg sig vara utsedd av Gud att skriva en himmelsk doktrin baserad på en reformerad kristendom. Swedenborg har blivit skärskådad i åtskilliga biografier och psykologiska studier.
redigera - från svensk - diskussion - til dansk - til bokmål - til nynorsk
- dansk
Skanwiki/Ugens artikel/Uge 37, 2007
redigér - fra dansk - diskussion - til bokmål - til nynorsk
- bokmål
Skanwiki/Ukens artikkel/Uke 37, 2007
rediger - fra bokmål - diskusjon - til dansk - til nynorsk
- nynorsk
Ekteskap i swahilikulturen. Ekteskapet er ein svært viktig del av swahilikulturen. Det regulerer samliv, seksualitet og status, og blir sett på som ein obligatorisk del av livet åt ein swahili. Som i andre kulturar er tradisjonane under utvikling og det er ikkje alt som er slik det var før. Det er også stor variasjon mellom ulike deler av den swahiliske kulturen. All swahilisk ekteskapstradisjon har likevel det islamske grunnlaget til felles. Sharialovene og Koranen med Muhammed som førebilete gjev spesifikke peikepinnar for korleis ein muslim skal leva, også når det gjeld ekteskapet.
Det er ikkje før ein har gifta seg at ein går over til å bli ein skikkeleg vaksen mann eller kvinne. Giftemålet kan seiast å vera den siste overgangsriten for å bli vaksen, sjølv om ein også i ettertid må vise at ein er fruktbar og får born.
Innan muslimsk og dermed swahilisk kultur er det mannen som giftar seg med kvinna og ikkje omvendt. Før ein swahili kan gifta seg er det visse føresetnader som må oppfyllast. Les meir…
endre - fra nynorsk - diskusjon - til dansk - til bokmål
Veke 38, 2007 (17. – 23. september)[edit]
- svensk
Gunnar Hedlund, partiledare för Centerpartiet från 1949 till 1971, spelade en stor roll för att förändra sitt parti från ett parti för bönder till ett allmänborgerligt parti. Hedlund hade goda relationer med socialdemokraternas Tage Erlander och medverkade till koalitionsregeringen under 1950-talet. Hedlund var också intresserad av skogsbruk och hade en helt avgörande betydelse för det kooperativa skogsbolaget NCB. Les mer
redigera - från svensk - diskussion - til dansk - til bokmål - til nynorsk
- dansk
Skanwiki/Ugens artikel/Uge 38, 2007
redigér - fra dansk - diskussion - til bokmål - til nynorsk
- bokmål
Skanwiki/Ukens artikkel/Uke 38, 2007
rediger - fra bokmål - diskusjon - til dansk - til nynorsk
- nynorsk
Haakon Lie (fødd 22. september 1905) er ein norsk arbeidarpartipolitikar. Han har vore partisekretær for Arbeidarpartiet (1945–69), sentralstyremedlem i Arbeidarpartiet 1945-1969 og sekretær i Europabevegelsen (1970–73). Under andre verdskrigen var Lie knytt til LO sitt London-kontor, frå 1944 i USA.
Som politisk aktiv var Lie kjent for den uforsonlege linja si mot kommunismen og venstresida i sitt eige parti. Han var ein ivrig tilhengjar av NATO, og at Noreg skulle ha tette tryggleikspolitiske band til Storbritannia og USA. I tillegg er han kjend som ein tilhengjar av Israel, og jødane sin rett til ein eigen stat. Han har også gjeve ut ei rekke bøker. Les meir…
endre - fra nynorsk - diskusjon - til dansk - til bokmål
Veke 39, 2007 (24. – 30. september)[edit]
- svensk
Romersk legion. Den romerska militärens högsta taktiska organisationsnivå utgjordes av legionen. Sammanlagt har över 50 olika legioner identifierats, men som mest förekom omkring 30 vid ett och samma tillfälle. Varje legion hade ett namn och ett nummer, men numreringen utesluter inte dubbletter. Vid ett tillfälle fanns det fem stycken legioner med nummer III: III Augusta, III Gallica, III Italica, III Cyrenaica och III Parthica. Om någon legion utplånades helt under strid, fick dock inte samma nummer förekomma igen.
Legionerna och deras soldaters, legionärernas, karaktäristiska utseende är mycket välkända, bland annat genom den tecknade serien Asterix. Förbandens utrustning, beväpning, sammansättning och styrka har dock varierat kraftigt över tiden. Les mer…
redigera - från svensk - diskussion - til dansk - til bokmål - til nynorsk
- dansk
Skanwiki/Ugens artikel/Uge 39, 2007
redigér - fra dansk - diskussion - til bokmål - til nynorsk
- bokmål
Skanwiki/Ukens artikkel/Uke 39, 2007
rediger - fra bokmål - diskusjon - til dansk - til nynorsk
- nynorsk
München er ein by i Tyskland og hovudstaden i delstaten Bayern. Med 1,33 millionar innbyggjarar er byen den tredje største i Tyskland, og ein av dei mest velståande i Europa. Han har eit storbyområde på 2,6 millionar innbyggjarar, og i lag med Augsburg, Ingolstadt, Rosenheim, Landshut og Landsberg dannar han eit større byområde med om lag 6 millionar innbyggjarar. Den velståande katolske byen ligg ved elva Isar, og er i løpet av dei siste tiåra blitt eit av dei viktigaste teknologiske sentra i Tyskland og Europa. Motto for byen er «München mag dich» som tyder «München elskar deg». Les meir…
endre - fra nynorsk - diskusjon - til dansk - til bokmål