User:4C~metawiki/Zasady blokowania

Blokowanie jest jednym ze sposobów realizacji zasad wykluczania, sto się je także w wypadkach wandalizmu, działań botów i niewłaściwych nazw użytkownika.

Są trzy rodzaje blokad:

• konta użytkownika,
• anonimowego adresu IP,
• zakresu adresów IP.

Technicznymi możliwościami stosowania dowolnej z tych blokad na dowolny okres czasu dysponują Administratorzy, jednak ich stosowanie powinno być zgodne z wyłożonymi niżej zasadami.

Kiedy blokowanie może być stosowane

Blokowanie używane jest najczęściej do walki z wandalizmem oraz do realizacji wykluczania. Kilka innych, znaczenie rzadszych sytuacji uzasadniających blokowanie podano niżej. Blokada powinna początkowo trwać 24 godziny, za wyjątkiem niżej wskazanych przykładów.

Wandalizm

Administrator może, kierując się własnym osądem, zablokować adres IP, spod którego użytkownicy dokonują wandalizmów na Wikipedii. W przypadku adresów dynamicznych, blokada taka powinna trwać do 24 godzin, jednak powtarzające się wandalizmy mogą pociągać za sobą blokadę na okres do miesiąca.

Administrator kieruje się własnym wyczuciem w stosowaniu tego rodzaju blokad i nie podlega to żadnym formalnym regulacjom. W ogólności, sporadyczni wandale powinni być ostrzegani dwukrotnie przed zastosowaniem blokady, choć w sytuacji złośliwego wandalizmu, którego celem jest dyskredytacja Wikipedii lub wykorzystanie jej jako tuby propagandowej, ostrzeżeń zazwyczaj się nie wysyła. Przejrzyj postępowanie z wandalami, dla zapoznania się z tymi zasadami.

Zalogowani użytkownicy, których działalność ogranicza się praktycznie do wandalizmów, również mogą zostać zablokowani na określony czas. Jednak konto użytkownika, który dokonuje wartościowych edycji i sporadycznych aktów wandalizmu nie powinno być blokowane w opisany wyżej sposób.

Blokady nie powinny być stosowane przeciw sporadycznym aktom wandalizmu.

Uporczywe rewerty

Administratorzy mogą blokować użytkowników naruszających reguły zapisane w dokumencie Reguła trzech rewertów. W przypadku naruszenia zasad przez kilka stron, wszystkie muszą być traktowane jednakowo.

Wskazane jest podanie opisu przyczyn blokady na stronie blokowanego użytkownika wraz z odsyłaczem do historii rewertowanej strony, jako potwierdzenie naruszenia zasad.

Administratorom zablokowanym za łamanie powyższych zasad nie wolno odblokować samych siebie.

Wykluczanie (banowanie)

Użytkownicy, którzy zostali wykluczeni, zostają na ogół zablokowani. Tego rodzaju blokada może zostać zastosowana w przypadku:

• konsensusu społeczności, że użytkownik powinien zostać wykluczony (na przykład.....)
• zarządzenia Komitetu Arbitrażowego
• zarządzenia Jimbo Walesa
• zarządzenia Wikimedia Rady Zaufania Fundacji Wikimedia (która jeszcze nie powstała).

Jeżeli okaże się, że dane konto jest "kolejnym wcieleniem" wykluczonego już użytkownika, może ono również zostać zablokowane – więcej na ten temat: pl:Wikipedia:Pacynka. Jednak blokowanie "kolejnych wcieleń" jest już kontrowersyjne.

Zobacz: zasady wykluczania.

Anonimowe i otwarte proxy

Administratorom wolno (i jest to wskazane), blokować adresy IP anonimowych proxy na czas nieokreślony. Dla zorientowania się dlaczego należy prześledzić wątek dyskusji [1]. Blokady tego rodzaju są rutynowe i nie budzą kontrowersji.

Do tego celu stosowano User:Proxy blocker, lecz został on wyłączony po tym, jak "nękał" adresy IP kilku osób.

Sugerowany szablon blokady to Template:BlockedProxy.

Zakłócenia

Administratorom wolno, według ich osądu, blokować adresy IP, które zakłócają normalne funkcjonowanie Wikipedii. Termin "zakłócanie" musi zostać zdefiniowany w oddzielnej zasadzie i może oznaczać zmianę podpisów innych użytkowników, lub celowe wpisywanie mylących treści. Przed zablokowaniem należy ostrzec użytkownika, że narusza zasady Wikipedii. W przypadku adresów dynamicznych blokada powinna trwać 24 godziny. Blokada statycznego adresu IP powinna trwać od 24 godzin do maksymalnie miesiąca, w przypadku powtarzania zakłóceń.

Administratorzy mogą również według własnego uznania blokować nowe konta użytkowników, którzy dokonują zakłócających edycji. Pacynki, które zostały stworzone w celu naruszania zasad Wikipedii należy blokować na czas nieokreślony. Nie powinno się jednak blokować zarówno za pojedyncze zakłócenia, jak i wartościowe edycje na przemian z zakłóceniami.

"Nowe wcielenia" zablokowanych "zakłócaczy" powinny był również blokowane, jeżeli ich działalność okaże się kolejnym zakłóceniem, lub jeżeli będą dokonywali edycji sugerujących, że mogą kontynuować zakłócanie jak wpisy w rodzaju "Nie zdołacie mnie zablokować" czy "Przyłączcie się do mnie, razem zniszczymy Wikipedię!".

Tego typu blokady prawie zawsze budzą jednak kontrowersje.

Nazwa użytkownika

Zgodnie z zasadami dotyczącymi nazw użytkownika, judzące, mylące i inne niewłaściwe nazwy nie są dozwolone i w pewnych okolicznościach administrator może zablokować konto o takiej nazwie.

Administrator może wymóc zmianę nazwy, blokując użytkownika na czas nieskończony. W tej sytuacji powinien zamieścić szablon Template:UsernameBlock w informacji o blokadzie (należy napisać {{Username}} w polu "powód") razem z odsyłaczem do RFC lub strony dyskusji użytkownika, gdzie sprawa ta była omawiana. Jeżeli strona użytkownika została już utworzona, każdy inny użytkownik może wyjaśnić dlaczego użytkownik został zablokowany jak i podać odsyłacz do RFC. Nie jest wskazane tworzenie stron użytkownika lub stron dyskusji dla użytkowników o obraźliwych nazwach.

Odblokowując adres IP takiego użytkownika należy zachować ostrożność. Aby odblokować adres IP, a nie konto użytkownika, należy odczekać do chwili gdy użytkownik spróbuje edytować stronę i wówczas pojawi się komunikat podobny do #xyx został zablokowany, gdyż korzysta z adresu IP takiego jak StaryUżytkownik. Kliknij na "odblokuj" obok numeru. Użytkownik może teraz zalogować się pod nową nazwą.

Jeżeli konto zostało zablokowane jednocześnie za wandalizm i niewłaściwą nazwę, adres IP powinien pozostać w stanie autoblokady.

Podszywanie się

Nazwy użytkownika, które służą podszywaniu się pod inną osobę mogą być blokowane natychmiastowo i na czas nieokreślony. Adres IP użytkownika powinien otrzymać status autoblokady. Konta i adresy IP używające bezprawnie nazwy innego konta w podpisie mogą zostać zablokowane po uprzednim ostrzeżeniu.

Przed blokadą należy się upewnić, że konto należy do osoby złośliwe podszywającej się pod inną; ktoś mógł wybrać nazwę podobną do już istniejącej bezwiednie i bez złych intencji. Należy polegać na zdrowym rozsądku. Jeżeli podejrzany o podszywanie się dokonuje wandalizmów, podjudza innych użytkowników lub w działa złośliwie w jakikolwiek inny sposób, powinien zostać natychmiast zablokowany. Jeżeli dokonuje poprawnych edycji, należy poinformować go o możliwych problemach i zachęcić do zmiany nazwy.

Ogólnie dostępne konta

Na Wikipedii panuje umowa, że nie należy tworzyć kont ogólnie dostępnych i używanych przez wiele osób. Jest to traktowane jako budowanie reputacji w obrębie projektu przy zachowaniu anonimowości. Konta takie nie są wcale potrzebne, gdyż użytkownicy mogą dokonywać edycji anonimowo, lub tworząc własne konto nawet bez podania adresu e-mail.

Za przykład może posłużyć konto, którego właściciel udostępnił publicznie hasło. Może ono zostać zablokowane natychmiast na czas nieokreślony z uwagą, że tworzenie takiego konta nie jest potrzebne.

Prostszym i nie wywołującym tyle zamieszania rozwiązaniem jest zmiana hasła takiego konta poprzez odpowiedni wpis w jego preferencjach.

Boty

Zgodnie z pl:Wikipedia:Boty na polskiej Wikipedii, boty muszą uzyskać akceptację na liście Wikipedia talk:Bots i spełniać pewne minimalne wymagania. W każdym przypadku administrator może natychmiast zablokować dowolnego bota, którego zachowanie wskazuje na brak kontroli. Początkowy okres blokady to co najmniej 24 godziny, czas wystarczający, by operator bota udzielił wyjaśnień.

Ataki osobiste zagrażające innym użytkownikom

Blokadę można nałożyć w sytuacji, gdy wysuwano groźby lub podejmowano inne działania (włącznie z działaniami poza Wikipedią) narażające autorów Wikipedii na prześladowania polityczne, religijne lub inne, ze strony rządu, pracodawcy albo innego źródła.

W przypadku ujawnienia takiego faktu, każdy administrator ma prawo wykluczyć użytkownika na pewien okres czasu. Po nałożeniu sankcji administrator powinien skontaktować się drogą poufną z członkami komisji arbitrażowej i Jimbo Walesem i wyjaśnić przyczyny zajścia. Zobacz też: Żadnych ataków osobistych.

Ten środek jest jednak rzadko używany.

Kiedy nie wolno stosować blokady

Powyższa lista jest dość powszechnie uważana za wyczerpujący opis sytuacji wymagających blokowania. W innych przypadkach nie wolno stosować blokady, chyba że zaistnieje wyjątkowa zgodność społeczności co do jej zasadności.

Wykorzystanie blokady dla uzyskania przewagi w dyskusji nad treścią artykułu lub blokowanie poszczególnych stron na przykład na okres urlopu jest kategorycznie zabronione, choć to ostatnie zdarzało się dość często w historii. Podobnie, administratorzy nie powinni blokować tych, z którymi są w konflikcie.

Zasadniczo administrator nie powinien blokować sam siebie, chyba że jest świadom tego, co robi.

Skutek blokady

Zablokowani użytkownicy mogą nadal przeglądać strony Wikipedii, jednak każda próba edycji kończy strony się uwagą Użytkownik jest zablokowany, wyjaśnieniem przyczyn blokady i wskazaniem co zrobić dla odblokowania. Strona z uwagą opisuje również przyczynę, dla której administrator nałożył blokadę. Odsyłacze i szablony działają na tej stronie jak zwykle.

Czas trwania blokady zależy od czasu jej wygaśnięcia podanego w chwili blokowania i może być "nieokreślony" lub "nieskończony" (tj. do momentu bezpośredniego jej zniesienia).

Gdy zablokowany użytkownik usiłuje edytować stronę, adres IP, z którego stara się dokonać edycji jest automatycznie blokowany, co uniemożliwia dokonywanie edycji anonimowo lub pod zmienioną nazwą. Oprogramowanie wiki operuje wewnętrzną zmienną odpowiedzialną za autoblokowanie, której wartość ustawiona jest na 24 godziny – oznacza to, że gdy użytkownik zablokowany jest na czas nieokreślony, jego adres IP zostanie automatycznie odblokowany po 24 godzinach od ostatniej próby edycji spod tego adresu.

Należy zauważyć, że blokowanie nie ogranicza jakichkolwiek uprawnień poza samą edycją artykułów: użytkownik może nadal czytać artykuły, modyfikować listę artykułów obserwowanych i zmieniać swoje preferencje. Administratorzy i biurokraci nadal mogą używać swoich narzędzi: blokować i zdejmować blokady, cofać wandalizmy, nadawać uprawnienia administratora itp. Jeżeli administrator lub biurokrata został zablokowany za spór wokół treści artykułu, powinien dokładać starań, by nie używać swych możliwości w czymkolwiek, co tego artykułu dotyczy, gdyż jedynym sposobem powstrzymania go jest odebranie mu uprawnień administratora.

Przypadkowe blokady

Zdarza się, że użytkownicy korzystający z dynamicznych adresów IP stwierdzają, że zostali przypadkowo zablokowani, gdyż ich adres IP był poprzednio używany przez wandala lub wykluczonego użytkownika. Tego rodzaju blokada ustaje, gdy zmieniony zostanie adres IP. W sytuacji, gdy jest to niemożliwe, fakt blokady należy zgłosić zaprzyjaźnionemu administratorowi przez e-mail lub w inny sposób.

Użytkownicy, którzy usiłują podszywać się pod innego wykluczonego użytkownika, znanego wandala lub udają uwikłanie w wandalizm również mogą zostać zablokowani przypadkowo. Aby tego uniknąć, nie działajcie w ten sposób. Dobrą praktyką jest edycja, przez którą przejawia się Twoja wiarygodność, z nie wznoszenie zasłony niewiarygodności.

Jak blokować?

Administrator może skorzystać ze strony Strony specjalne i skorzystać z Special pages i kliknąć na odsyłaczu "Zablokuj użytkownika/adres IP", po czym postępować zgodnie z instrukcjami. Special:Blockip jest również dostępne przez odsyłacz [blok], który pojawia się obok każdego niezalogowanego użytkownika na liście ostatnie zmiany.

"Powód" podany przez administratora zostanie wyświetlony, gdy zablokowany użytkownik będzie usiłował edytować stronę oraz na listach block log i Lista zablokowanych .

Czas wygaśnięcia podaje się w standardowym formacie GNU opisanym w tym podręczniku programu tar. Podanie czasu w postaci "indefinite" lub "infinite" oznacza, że blokada będzie trwała aż do zdjęcia jej przez administratora.

Nie podanie okresu wygaśnięcia spowoduje wyświetlenie komunikatu o błędzie.

Blokowanie zakresów

Blokowanie zakresów bywa stosowane, gdy adres IP wandala lub zakłócającego użytkownika został zablokowany, a ten kontynuuje działalność, korzystając z innego adresu IP. W większości przypadków blokada taka dotknie kilku uprawnionych użytkowników, dlatego powinna być stosowana tylko, gdy zakłócanie jest notoryczne i na tyle uciążliwe, że zwalczanie go innymi metodami przestaje być skuteczne. Jest to sprawa osądu i należy wziąć pod uwagę prawdopodobną liczbę uprawnionych użytkowników, którzy mogą przez to ucierpieć.

W przypadku zastosowania, blokada zakresów powinna trwać tak krótko, jak to możliwe.

Blokada zakresów jest trudna do właściwego użycia, gdyż wymaga znajomości arytmetyki dwójkowej. Ma też wewnętrzne ograniczenia związane z jej implementacją, które wymagają, aby adres początkowy i końcowy były dokładnymi wielokrotnościami odległości pomiędzy nimi, która na dodatek musi być potęgą dwójki. Szczegóły przedstawione są tutaj: Range blocks.

Odblokowywanie

Dokument pl:Specjalna:Ipblocklist zawiera spis wszystkich aktualnie zablokowanych użytkowników i adresów IP. Administrator widzi przy każdym użytkowniku link do narzędzia "odblokuj". Po kliknięciu na nim, powinien podać przyczynę odblokowania, a następnie nacisnąć przycisk Odblokuj ten adres. Administrator może również odblokować sam siebie, lecz nie powinien tego robić pod żadnym pozorem. Jeżeli administrator uważa, że został niesłusznie zablokowany, najlepszym rozwiązaniem będzie porozumienie się z administratorem, który go zablokował, innym administratorem lub prośba o odblokowanie na liście dyskusyjnej.

Administrator może odblokować użytkownika jeżeli:

• został zablokowany z naruszeniem niniejszych zasad,
• ustała przyczyna blokady,
• blokada trwa zbyt długi okres czasu,
• w innych, dobrze uzasadnionych sytuacjach.

Nie ma wyraźnych zaleceń dla odblokowywania, podobnie jak opisu co znaczy "uzasadniona sytuacja". Administrator powinien kierować się własnym poczuciem zdrowego rozsądku i właściwego osądu. Zobacz pl:Wikipedia:Kontrowersje blokowania.

Zobacz też

• pl:Specjalna:Ipblocklist (lista zablokowanych użytkowników)
• logi blokad
• Block log archives

en:Wikipedia:Blocking policy hu:Wikipédia:Blokkolási irányelvek it:Wikipedia:Politiche di blocco degli utenti ja:Wikipedia:投稿ブロックの方針 simple:Wikipedia:Bans and blocks sl:Wikipedija:Pravila za blokiranje