Wikimedia Vakfı Yıllık Planı/2025-2026/Global Eğiilimler
 | The Annual Plan draft is in the process of being translated across languages. |
 | Bu içerik, hâlihazırda 2025–2026 Yıllık Planı taslak sürecinin bir parçası olarak geliştirilme aşamasındadır. Gelecek mali yıl için Ürün ve Teknoloji önceliklerimizi şekillendirecek hedefler ve temel sonuçlar konusunda geri bildirim bekliyoruz. |  |
Wikimedia Vakfı olarak her sene, önümüzdeki seneye dair yıllık planı oluşturmaya başlarken, Wikimedia Hareketi'nin ve projelerinin faaliyet gösterdiği bağlamı önemli biçimde etkileyebileceğine inandığımız eğilimlerin bir listesini yapıyoruz. İnsanların çevrimiçi bilgiyi nasıl ve nerede arayıp katkıda bulunduğuna dair değişiklikler, çevrimiçi alanlarda yanlış bilgi ve dezenformasyonun yükselişi ve çevrimiçi bilgi sağlayıcıların tabi olduğu düzenlemelerdeki gelişmeler gibi misyonumuzla en alakalı olan bazı çevrimiçi eğilimleri belirliyoruz. Bu analiz, planlamamıza “Dünyanın şu anda Wikimedia'nın karşılayabileceği neye ihtiyacı var?” sorusunun rehberliğinde başlamamızı sağlıyor.
Bu soru, Hareket'le ve Hareket'in her yerinde gerçekleşen görüşmelerin itici gücüdür. Aşağıdaki eğilimler, geçmiş yıllarda olduğu gibi, hâlihazırdaki teknolojik, jeopolitik ve sosyal ortamımızın Vikipedi'nin kurulduğu günlerden ne kadar farklı olduğunu ve nasıl da uyum sağlamaya ve gelişmeye devam etmemiz gerektiğini göstermektedir. Güçlü teknoloji araçları ve güvenlik tedbirleriyle Wikimedia kullanıcılarını daha iyi korumaktan, kitlelere Wikimedia içeriğini yeni yollarla ulaştıran deneylere kadar her biri, yıllık planımızı ve geleceğimizi etkileyen stratejileri şekillendirecek.
İnsanların bilgiyi nasıl ve nereden alıp katkıda bulunduklarına dair değişiklikler
Trust in information online is declining and shared consensus around what information is true and trusted is fragmenting
Last year, we noted that consumers are inundated with information online and increasingly want it aggregated by trusted people. With the launch of Google AI overviews and other AI search products, many people searching for information on the web are now being helped by AI. Even so, AI-assisted search has still not yet overtaken other ways that people get information (e.g., via traditional web search engines or on social platforms). However, we see that the trend we noted last year of relying on trusted people has grown stronger: people are increasingly skeptical of traditional knowledge authorities, such as government institutions and media, and instead turn in growing numbers to online personalities, who are having a bigger impact on what people believe and trust. Online personalities (e.g., podcasters, vloggers) on social platforms now factor more heavily in important events like political elections globally. By seeking out personalities who share their ideology and demographics, people are increasingly ending up in isolated filter bubbles that fragment shared consensus around facts.
People participate eagerly in online spaces that provide rewarding connection
As a website that relies on the contributions and time of hundreds of thousands of Wikimedians, we closely follow trends in where and how people are contributing online. Last year, we highlighted that people now have many rewarding, potent ways to share knowledge online. This year, we observe that people globally are eagerly joining and sharing their knowledge and expertise in smaller interest-based groups (on platforms like Facebook, WhatsApp, Reddit, and Discord). These spaces are increasingly popular globally and make people feel more comfortable participating than broad, general social channels. A dedicated core of volunteers maintains these communities, performing vital activities like moderation and newcomer mentoring.
Özellikle gençler için oyun, sosyal medyaya rakip bir katılımcı alan haline geldi. Discord ve Twitch gibi platformlarda, insanların sadece oynamakla kalmayıp aktif olarak birlikte yarattıkları ve katıldıkları - etkinlikler düzenledikleri veya kullanıcı içeriğini ve davranışını denetledikleri - oyun toplulukları oluşmuştur. Platformlar, kullanıcı katılımını artırmak için, New York Times' taki 'başarılı ve büyüyen oyunlar' bölümü' gibi ilgisiz ürünlerde oyunlardan faydalanıyor.
İnsanların çevrimiçi etkinliklere ayıracak sınırlı bir zamanı var ve Wikimedia projelerine editör olarak kaydolan yeni kişi sayısındaki 2020-2021'de başlayan ve günümüze kadar devam eden düşüşün bir nedeninin, tatmin veren bu diğer çevrimiçi alanlardan bazılarına katılmanın artan popülaritesi ve çekiciliği ile ilgili olabileceğini sanıyoruz.
Çevrimiçi bilginin dağıtılma ve düzenlenmesindeki değişiklikler
Digital information that is created and verified by humans is the most valuable asset in the AI tech platform wars
Last year we predicted that AI would be weaponized in creating and spreading online disinformation. This year, we are seeing that low-quality AI content is being churned out not just to spread false information, but as a get-rich-quick scheme, and is overwhelming the internet. High-quality information that is reliably human-produced has become a dwindling and precious commodity that technology platforms are racing to scrape from the web and distribute through new search experiences (both AI and traditional search) on their platforms. Publishers of human-created online content across multiple industries (for example, many of the major news and media companies globally) are responding by negotiating content licensing deals with AI companies and instituting paywalls to protect themselves from abusive reuse. These restrictions are further decreasing the availability of free, high-quality information to the general public.
Struggles over neutral and verifiable information threaten access to knowledge projects and their contributors
Last year, we highlighted that regulation globally poses challenges and opportunities to online information-sharing projects that vary by jurisdiction. This year, challenges to sharing verified, neutral information online have increased significantly. Public consensus around the meaning of concepts like “facts” and “neutrality” is increasingly fragmented and politicized. Special interest groups, influencers, and some governments are undermining the credibility of online sources that they disagree with. Others also try to silence sources of information through vexatious litigation.
Dünyada, çevrimiçi teknoloji platformlarını düzenleyen gittikçe daha fazla sayıda yasal düzenleme, kamu yararına çalışan, kâr amacı gütmeyen açık bilim girişimleri, kitle kaynaklı bilgi ve kültürel miras depoları ve çevrimiçi arşivler gibi platformları göz ardı etmektedir. Her durumda geçerli tek bir çevrimiçi düzenlemenin olması, bu platformlardaki katılımcı ve izleyicilerin gizliliğini tehdit edebilir ve topluluğun içerik moderasyon uygulamalarına zarar verebilir. Örneğin, platformlara ziyaretçilerin veya katkıda bulunanların kimliğini doğrulama ve hareketlerini izleme zorunluğu getiren yasal düzenlemeler, insanların bilgiye erişme veya paylaşma mahremiyetini ve güvenliğini tehlikeye atabilir. Platformların "yanlış bilgi" olarak etiketlenen içeriği derhal kaldırmasını gerektiren düzenlemeler, topluluk mutabakatı ile çalışan ve kârı değil, bilginin doğruluğunu önceleyen platformlarda yanlış bilgiyle başa çıkmaya yönelik yerleşik önlemlere ters düşmektedir.
Read more and join the conversation about how to strengthen Wikipedia's neutral point of view.
Numbers of users with extended rights is in decline
Wikipedia's long-term sustainability relies on a steady influx of new users who contribute quality content and remain engaged. Across Wikimedia sites, trusted volunteers perform tasks—both technical and social—to keep Wikimedia projects and their communities running smoothly and safely. However, recent research indicates a decline in users with extended rights, posing challenges to the growth and health of the community.
Users with extended rights – a group that encompasses administrators, functionaries, and a number of other roles with advanced access – play an outsized role in the health of Wikimedia projects, preventing harm and paving the way for positive change. Users with extended rights represent the throughline to enabling our projects to be multigenerational.
Read more and join the conversation about the Foundation’s technical and social initiatives to support users with extended rights.
Sırada ne var ve tartışmaya nasıl katılabilirsiniz?
Eğilimler konusunda topluluğa geçmişte yaptığımız güncellemelerde olduğu gibi, bu da Hareketimizin karşı karşıya olduğu tehdit ve fırsatların tamamını kapsayan bir listesi değil, daha ziyade gelecek mali yıl için planlamaya başladığımızda dünyanın bizden şu anda ihtiyaç duyduğu şeyleri nasıl karşılayacağımız konusunu tartışmaya ve kendimizi bunlara göre ayarlamaya başlamanın bir yoludur. Bu yılın başlarında, Ürün ve Teknoloji Baş Sorumlusu Selena Deckelmann, küresel topluluğumuzu kendileri için en önemli eğilimlerin ve değişikliklerin neler olduğunu paylaşmaya çağırdı; söz konusu tartışmaya bu tartışma sayfasında devam etmenizi öneririz. Wikimedia Vakfı bu eğilimlere yanıt olarak gelecek yıl gerçekleştirilmesi önerilen çalışmalarımızı sunmak üzere taslak yıllık planını önümüzdeki aylarda yayınlayacak. Hâlihazırda bazı çalışmalar devam ediyor; örneğin, yeni editör sayısındaki düşüşü meselesinin çözümü için, yeni başlayanların olulu mobil düzenlemler yapmasını kolaylaştıran ve katkı vermeyi sürdürme olasılıklarını artırmaya yönelik akıllı iş akışları olan yeni tür "düzenleme kontrolleri" ekliyoruz. Değişen sosyo-teknik ortamda özgür bilgi projelerimizi nasıl koruyabileceğimiz ve büyütebileceğimiz konusunda daha fazla topluluk görüşü almayı sabırsızlıkla bekliyoruz.