Dus, je hebt een fout gemaakt en het is bekend...
(Nederlands) Dit is een essay. Het geeft de meningen en ideeën van enkele gebruikers op Meta-Wiki weer, maar wordt waarschijnlijk niet door iedereen gesteund. Dit is ook geen officieel beleid of richtlijn op Meta-Wiki, maar dat kan het wel zijn op andere Wikimedia-projecten. Voel u vrij om deze pagina als nodig bij te werken, of om de overlegpagina te gebruiken om grote wijzigingen voor te stellen. |
Het volgende adviseert hoe je met fouten omgaat die gevolgen hebben voor andere mensen. Het is gebaseerd op ervaringen uit het verleden in de Wikimedia-gemeenschap.
Stappenplan
Dus, je hebt een fout gemaakt en het is bekend...
Stap 0
Begrijp dat het geen zin heeft om te doen alsof je geen fout hebt begaan; het zal je reputatie niet goed doen.
Stap 1
Denk na over de fout die je gemaakt hebt.
- Hoe heeft het kunnen gebeuren?
- Handelde je op verkeerde informatie?
- Zonder voldoende informatie?
- Op intuïtie?
- Werd je onder druk gezet vanwege een deadline of de mening van iemand anders?
- Hield je je aan een gebrekkige werkwijze/procedure?
- Handelde je op basis van gewenste gebeurtenissen in plaats van op echte gebeurtenissen?
Schrijf je antwoorden voor jezelf op als dat helpt.
Denk er daarna over wat er gedaan kan worden om de fout terug te draaien of minder erg te maken.
Stap 2
Denk na over de mogelijkheid dat je deze fout (of vergelijkbaar) opnieuw maakt.
- Hoe waarschijnlijk is het?
- Welke stappen heb je ondernomen om te voorkomen (of de kans te verminderen) dat de fout nog een keer gemaakt wordt?
- Welke van deze stappen wil je ondernemen?
- Welke van deze stappen kun je direct ondernemen, voordat je openbaar een reactie geeft?
- Welke van deze stappen kun je je ook voor langere tijd aan houden?
Stap 3
Nu je hebt nagedacht over stappen 1 en 2, schrijf een beknopte(!) e-mail of plaats een bericht op de wiki waarin je, luid en duidelijk, vertelt:
- dat je een fout gemaakt hebt;
- wat de fout was, zo gedetailleerd mogelijk (bijvoorbeeld niet "Ik heb slecht nagedacht" maar "Ik heb het verzuimd om naar relevante stukken te kijken voordat ik besloot geld over te maken naar Wikimedia Antarctica");
- dat het je spijt dat je fout pijn, schade of verwarring heeft veroorzaakt (hier dieper op ingaan laat zien dat je ook echt begrijpt waar het over gaat);
- wat je van deze fout geleerd hebt;
- welke stappen je al hebt ondernemen om de schade van je fout ongedaan te maken of te beperken;
- welke stappen je gaat ondernomen om te voorkomen (of de kans te verminderen) dat vergelijkbare fouten voorkomen, eventueel inclusief een tijdlijn voor specifieke stappen; en
- probeer terugkoppeling van anderen te krijgen. Zij kunnen het aangeven als ze denken dat je het probleem niet helemaal begrijpt of als je je vervolgstappen kunt verbeteren.
Deze elementen zijn verplicht voor een goede verontschuldiging, lees ook dit voor meer informatie.
Stap 4
Ga ook daadwerkelijk datgene doen wat betreft het ongedaan maken (of beperken) van je fouten en het uitvoeren van de vervolgstappen.
Draag er zorg voor dat vervolgstappen die niet direct uitgevoerd kunnen worden wél uitgevoerd worden in de toekomst. Bijvoorbeeld: als één van je vervolgstappen is om een discussie te houden over iets in een jaarlijkse bijeenkomst, zorg er dan ook voor dat er daadwerkelijk wordt besproken in deze bijeenkomst.
Belangrijk
- Wees niet bang om hulp te vragen voor een stap in dit proces. Je kunt hulp vragen aan mensen die je vertrouwt of in het openbaar aangeven dat je ergens een probleem mee hebt (bijvoorbeeld "Hallo, ik ben nu bezig met een fout die gemaakt is en ik weet niet hoe ik de noodzaak voor nieuwe gegevens moet balanceren met de benodigde tijd voor het maken en beoordelen van die data. Heeft iemand een idee hoe ik dat het beste kan aanpakken?")
- In het bericht dat je gaat plaatsen en tijdens de rest van het proces, wees en praat als een mens. Vermijd jargon en praat niet alsof je bericht geschreven is door een specialist in schadebeperking. Zeg gewoon waar het op slaat. Men prikt er zo doorheen.
Dat is het. Het is niet zo moeilijk als het lijkt.
Vragen en antwoorden
- Moet ik dit echt elke keer weer volgen voor elke keer dat ik een fout maak?
- In principe, ja. En het hoeft echt niet lang te duren als je eerlijkheid voor jezelf op de eerste plaats hebt gezet. Natuurlijk kun je kleine veranderingen in het proces doorvoeren als je denkt dat dat mogelijk is.
- Zal dit niet leiden tot drama en onrust in de gemeenschap?
- Nee, zeker niet zelfs. Onze gemeenschap begrijpt dat mensen niet perfect zijn en zien het toegeven van fouten en het vermogen om hiervan te leren als een positieve eigenschap.
- Oké, maar er zal vast toch een beetje onrust zijn, niet waar?
- Ja, misschien een beetje op de korte termijn. Hebben we al gezegd dat mensen niet perfect zijn?
- Dus, is het niet beter om gewoon stilletjes van je fout te leren en weer door te gaan alsof er niks gebeurd is?
- Nee. Zoals rechter Brandeis ooit zei, zonlicht is het beste ontsmettingsmiddel. Leren en goed handelen na het maken van fouten is een goede eigenschap voor elk mens en levert op de lange termijn alleen maar voordelen op.
- Wat moet ik doen als ik iemand anders een fout zie maken?
- Als je iemand anders een fout ziet maken kun je als eerste die persoon helpen in te zien dat er iets niet helemaal goed gegaan is, bijvoorbeeld door deze pagina te laten zien of jouw analyse van stappen 1 en 2 te geven.
Onthoud dat jij ook fouten maakt en dat het tijd kost voor men een fout kan accepteren. Uiteraard betekent dat niet dat jij men onterecht wijs moet maken dat ze geen fout hebben gemaakt. - Maar is het niet zo dat persoon/organisatie X een fout heeft gemaakt en dit stappenplan niet heeft gevolgd? Ja, dat is zo, en hoe is dat uiteindelijk afgelopen?
- Probeer je hiermee te suggereren dat dit voor alles geldt?
- Ik suggereer dat dit van toepassing is op elke situatie waar mensen bij betrokken zijn.