Hareket Tüzüğü/İçerik/Kavramlar

Hareket Tüzüğü

SSS

İçerik

Topluluk İstişareleri

Tasarı Komitesi

İştirakler

Hareket iştirakleri, Wikimedia Hareketi içerisinde hem Wikimedia Vakfı hem de Küresel Konsey'in olumlu görüşü (2026'dan sonra) üzerine Wikimedia Vakfı tarafından resmi olarak tanınan oluşumlardır. Dört hareket iştiraki çeşidi vardır:

• Şubeler - Coğrafi odakla Wikimedia hareketini temsil eden ve hareket çalışmalarını küresel olarak destekleyen, kâr amacı gütmeyen bağımsız tüzel kişiliklerdir. Şubeler veya ulusal/ulusaltı oluşumlar Wikimedia'ya kendilerini açıkça bağlayan bir isim kullanır ve çalışmaları, tanıtımları ve bağış toplama için Wikimedia ticari markalarını kullanma hakkını elinde tutar.
• Tematik oluşumlar - ülkeler ve bölgeler arasındaki veya içindeki özel bir tema, konu, başlık veya sorun üzerine odaklanan, Wikimedia hareketini temsil eden ve hareket çalışmalarını küresel olarak destekleyen, kâr amacı gütmeyen bağımsız tüzel kişiliklerdir. Tematik oluşumlar Wikimedia'ya kendilerini açıkça bağlayan bir isim kullanır ve çalışmaları, tanıtımları ve bağış toplama için Wikimedia ticari markalarını kullanma hakkını elinde tutar.
• Wikimedia Kullanıcı Grupları - Oluşturulması kolay olacak şekilde tasarlanmış, yerleşik bir irtibat kişisi ve proje geçmişi olan açık üyelik gruplarıdır. Kullanıcı grupları tüzel kişilik kazanmayı ve Wikimedia markalarını etkinlikler ve projelerle ilgili tanıtımlar için sınırlı olarak kullanma yetkisi elde etmeyi tercih edebilir veya etmeyebilir.
• Diğer iştirak türleri - Küresel Konsey ve Wikimedia Vakfı tarafından onaylandığı şekliyle.

Tüzük

Bu, Wikimedia Hareketi'nin tüzüğüdür. Hareketin görevlerini, sorumluluklarını, haklarını ve ortak değerlerini açıklayan bir belgedir.

İçerik

Kayıtlı veya kayıtsız bir kullanıcı tarafından, bir Wikimedia projesinin herhangi bir yönünde değişiklik yaratan, herhangi bir kullanıcı arayüzünü kullanarak eklenen, kaldırılan, değiştirilen, revize edilen, düzenlenen, silinen veya başka şekilde değiştirilen herhangi bir materyal.

Katkıda bulunanlar

Bu belgede, katkıda bulunan, bir Wikimedia projesinde içeriğin oluşturulması veya yönetilmesi, içerik oluşturulması için teknik destek sağlanmasına katılan herkesi ifade eder.

Eşitlik

The difference between equality and equity.

Eşitlik, herkese kendi koşullarına göre ve aynı düzeyde başarı elde etmelerini engelleyen engelleri göz önünde bulundurarak adil davranma standartlarını belirleme girişimidir. Herkese eşit davranılarak bu başarılamaz.

Harici Ortaklar

Değerlerimiz ve misyonumuz ile uyumlu olan ve Hareket içerisindeki bir veya birden fazla pay sahibi ile işbirliği yapan, Wikimedia Hareketi dışındaki oluşumlardır. Doğrudan kullanılmaz.

Mali Sponsor

Mali sponsor, bağışta bulunan adına bir hibeyi yöneten oluşumdur. Bu belge kapsamında, mali sponsorlar Wikimedia iştiraklerinden olmak zorunda değildir. Mali sponsorlar kendi yerel kapsamları doğrultusunda bir hayır kurumu/kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kayıtlı tüzel kişi oluşumlar olmalıdır ve hibeyi yapan oluşum tarafından belirlenecek bazı temel yeterlik gereksinimlerini karşılamalıdır.

Özgür bilgi

Açık bilgi (veya özgür bilgi), kullanımı, yeniden kullanımı ve dağıtımı herhangi bir maddi, sosyal veya teknolojik kısıtlama olmaksızın serbest olan bilgidir.

Bağış toplama

Bağış toplama, bağış arama ve elde etme hareketleridir. Bu belgede, "bağış toplama" tabiri, bağımsız oluşum ve bağışçıların maddi bağışlarını arayış sürecini ifade etmek için kullanılır. Bu genellikle bazı özel amaçları desteklemek için üçüncü kişiler tarafından sağlanan bağışları da içerir.

İştirakler ve bölgesel ağlar tarafından yürütülen bağış toplama eylemleri yerel olarak koordine edilen bağış toplama olarak adlandırılır. Wikimedia Vakfı tarafından yürütülen bağış toplama eylemleri ise küresel olarak koordine edilen bağış toplama olarak adlandırılır.

Kapsayıcılık

Çeşitliliğin ortaya çıkmasına yönelik koşulları yaratmak için ortamları, politikaları ve yapıları değiştirerek hem bireyler hem de gruplar tarafından dışlanmayı ve ayrımcılığı (örneğin yaş, sosyal sınıf, etnik köken, din, cinsiyet, cinsel yönelim vb. ile ilgili) azaltma eylemidir.

The act of reducing exclusion and discrimination (e.g., regarding age, social class, ethnicity, religion, gender, sexual orientation, etc.) by both individuals and groups through modifying settings, policies, and structures to create the conditions for the emergence of diversity.

Hareket/Wikimedia hareketi

"Hareket" veya "Wikimedia Hareketi", Wikimedia siteleri ve projeleri etrafında yer alan insan, oluşum, etkinlik ve değerler bütünüdür.

Projeler

Wikimedia'nın bir dizi bilgi projesi vardır (ör. Vikipedi, Vikisözlük, Vikiveri, Wikimedia Commons vb.) Yerel projeler öncelikle bir bilgi projesinin dilsel varyantlarıdır (ör. İngilizce Vikipedi, Türkçe Vikisözlük). Bazı bilgi projeleri ise çok dilli olup yerel projelere sahip değildir; ancak hem "proje" hem de "yerel proje" olabilirler. Ayrıca Meta-Viki ve MediaWiki Vikisi gibi Wikimedia topluluğu için altyapı görevi gören projeler de vardır.

Wikimedia has a series of knowledge projects (e.g. Wikipedia, Wiktionary, Wikidata, Wikimedia Commons etc). Local projects are primarily lingual variants of a knowledge project (e.g. English Wikipedia, Turkish Wiktionary). Certain knowledge projects are cross-language and do not have local projects, but may be both “project” and “local project”. There are also projects that act as infrastructure for the Wikimedia community, such as Meta-Wiki and MediaWiki Wiki.

Gelir elde etme

• Gelir üretme, hareketin bir veya birden fazla yönünü desteklemek üzere fon elde etme sürecidir. Bazı örnekleri şöyledir:
• Bağış toplama
  • Genellikle belirli hedefleri desteklemek üzere, üçüncü kişiler tarafından sağlanan hibeler de dahil
• İştirakler için üyelik ücretleri
• Wikimedia Enterprise

Gelir yaratmayla ilgili olarak, bir kuruluşun veya bireyin bir hizmeti veya fiziksel malzemeyi ücretsiz olarak veya indirimli bir ücret talep ederek sağlamasına ayni bağış denir. Örnekler şunları içerebilir:

• Toplantı odaları veya ofis alanları
• İnternet erişimi
• Arşiv malzemelerine ücretsiz erişim

Kaynaklar

Kaynaklar, bir kişi veya kuruluşun etkili bir şekilde çalışması için yararlanabileceği para, malzeme, personel, bilgi ve diğer varlıkların stoku veya tedarikidir. (Oxford Sözlüğü)

Wikimedia hareketi içinde, kaynaklar şunları içerir:

• Gelir elde etme suretiyle elde edilen parasal varlıklar
• Hareketi yönlendiren çok büyük miktarda gönüllü ve gönüllüleri destekleyen az miktarda ücretli çalışan da dahil, insan kaynakları
• Wikimedia hareketinin, projelerinin ve faaliyetlerinin, ücretsiz olarak dünyanın kullanımına sunulan bir bilgi kaynağı olarak itibarı
• Gönüllüler tarafından geliştirildiği ve yönetildiği şekliyle, projelerin içeriği
• Yazılımı ve projelerin içeriğini içeren fiziksel depolama
• Projeleri ve diğer hareket faaliyetlerini desteklemek için eğitimsel ve bilgilendirici belgeleme.

Paydaşlar

Gönüllü olsun ya da olmasın, bir kuruluşa insani, finansal ya da diğer sermaye yatırımı yapmış olan kurumsal hedeflerin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek ya da bu hedeflerin gerçekleştirilmesinden etkilenen herhangi bir kişi ya da grup.

Bu belgede pay sahibi, Hareketin vizyonunu gerçekleştirmede payı olan herkesi ifade eder. Daha doğru bir ifadeyle, bu terim çevrimiçi ve çevrimdışı toplulukları, iştirak ve Wikimedia Vakfı gibi organize grupları ve geniş ekosistemimizdeki, ortaklar ve diğer müttefikler gibi üyeleri içerir.

Yetki devri

Yetki devri ilkesi, karar verme yetkisinin en iyi şekilde (a) sonuçlara ilişkin sorumluluğun ortaya çıkacağı yerde, ve (b) sonuçları üretecek eylemlerin gerçekleştirileceği yere en uygun yakınlıkta olmasını ifade eder.

Wikimedia Vakfı

WMF olarak da bilinir. Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan ve Wikimedia projelerine ev sahipliği yapan, kar amacı gütmeyen uluslararası bir kuruluş olup bunların temelindeki teknik altyapının genel sorumluluğuna sahiptir ve Wikimedia kuruluşlarına ve katkıda bulunanlara geniş bir yelpazede destek sağlar. WMF, Wikimedia projelerinin ve ilgili web sitelerinin yasal sunucusudur. Özellikle Wikimedia Vakfı ile ilgili ticari markaların yanı sıra Wikimedia projeleriyle ilişkili ticari markaların da sahibidir.

Wikimedian'lar

Bu belgede bir Wikimedian, Hareketin misyonuna katkıda bulunan kimsedir. Bu bir editör, MediaWiki geliştiricisi, sorumlu, organizatör, çalışan veya vaktini Hareket faaliyetlerinde harcayan herkes olabilir.

İleri okuma

• Foundationwiki üzerinde bu tasarı bölümü için harici yasal geri bildirim
• Foundationwiki üzerinde bu tasarı bölümü için Wikimedia Vakfı'nın yasal geri bildirim