Jump to content

Movement Strategy/Recommendations/Ensure Equity in Decision-making/tr

From Meta, a Wikimedia project coordination wiki
This page is a translated version of the page Movement Strategy/Recommendations/Ensure Equity in Decision-making and the translation is 100% complete.
Karar Almada Eşitliği Sağlama

Hareketimiz dünyanın her yerindeki topluluklardan, bireylerden ve kuruluşlardan oluşmaktadır. Hesap verilebilirliği ve sorumluluğu paylaşarak, karar alma ve kaynak tahsisine katılım için eşit fırsatlar sağlayarak, Hareketin tüm paydaşlarını güçlendirip temsil edeceğiz ve onları etkileyen tüm kararların meşru olmasını sağlayacak mekanizmalara sahip olacağız.

Bu öneriye ilişkin kısa bir video

Hareketin tüm paydaşları, kendilerini etkileyen her türlü karar alma sürecinde yer alacak, kararlar alacak ve kaynaklara erişim fırsatları da dahil olmak üzere ilgili konularda anlamlı girdilere sahip olacak yetkiye, bilgiye ve kaynaklara sahip olacaktır. Hareket yapıları her topluluğa şeffaf bir şekilde hizmet edecek ve destekleyecek, her bağlama özgü ihtiyaçlara gerektiğinde aciliyet duygusuyla yanıt verecektir.

Hareket yapıları, tüm Wikimedianların karar alma süreçlerinde ilgi ve deneyimlerinin temsil edilmesini sağlayacak şekilde uyarlanacak ve oluşturulacaktır. Bu yapılar sürdürülebilir bir hızla hayata geçirilecek. Yeterli tasarım, yineleme ve istişareye olanak sağlamak için işlevleri ve etkinlikleri sürekli olarak değerlendirilecektir. Bu yapılar sürdürülebilir bir hızla hayata geçirilecek. Yeterli tasarım, yineleme ve istişareye olanak sağlamak için işlevleri ve etkinlikleri sürekli olarak değerlendirilecektir.

Bu önerme aşağıdaki beş alt bölümden oluşmaktadır:

Karar alma için ortak bir çerçeve oluşturmak

Neyi

Hareketimiz bağlamsallaştırılmış kararlar alacaktır çünkü ortak zorluklara yönelik çözümler bir kısımdan diğerine büyük ölçüde farklılık gösterebilir. Paylaşılan sorumlulukları ve katılımı hedefliyoruz. Bu işi gerçekleştirmek için, Hareketimizin mevcut ve gelecekteki üyeleri için aidiyet duygusunun yanı sıra rol ve sorumlulukları açıkça tanımlayan bir Hareket Tüzüğü oluşturacağız.

Değişiklikler ve Eylemler

  • Aşağıdakileri yapmak için bir Hareket Şartı oluşturun:
    • Küresel Konseyin, bölgesel ve tematik merkezlerin yanı sıra diğer mevcut ve yeni kuruluşların ve karar alma organlarının rolleri ve sorumlulukları dahil olmak üzere Hareket yapılarının değerlerini, ilkelerini ve politika temellerini belirlemek,
    • Hareket çapındaki kararların ve süreçlerin tüm paydaşlar tarafından meşru ve güvenilir olması için gereklilikleri ve kriterleri belirlemek, örneğin şunlar için:
      • Güvenli işbirliği ortamlarının sürdürülmesi,
      • Hareket genelinde gelir üretimi ve dağıtımının sağlanması,
      • Uygun hesap verebilirlik mekanizmalarıyla kaynakların nasıl tahsis edilmesi gerektiği konusunda ortak bir yön belirlemek.
      • Toplulukların nasıl birlikte çalıştığını ve birbirlerine karşı nasıl sorumlu olduklarını tanımlamak.
      • Katılımcıların haklarına ilişkin beklentilerin belirlenmesi.
  • Küresel Hareketin çeşitliliğini temsil eden katılımcılardan oluşan geçici bir komite kurulması. Aşağıdakileri gerçekleştirmek amacıyla açık, şeffaf ve daha geniş hareket ve topluluklarla yakın işbirliği içinde çalışacak kişiler:
    • Geçici Küresel Konsey olarak hizmet verin ve Hareket Stratejisinin uygulanmasının desteklenmesinde liderlik rolü oynayın. Bu geçici komite, Hareket Şartı'nın kesinleşmesi ve buna göre Küresel Konsey oluşturulduktan sonra dağılacaktır,
    • Topluluklar, kuruluşlar ve konusunda uzmanlara danışarak Hareket Şartı'nın gelişimini denetlemek,
    • Tavsiyelerin hedeflerine ulaşmak için devredilmesi gereken mevcut sorumluluk alanlarını belirlemek üzere Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti ile iletişime geçin ve;
    • Bu sorumlulukları ve yetkileri Hareket liderliğindeki uygun organlara devretmek için bağımsız bir yasal değerlendirmenin yanı sıra bağımsız ve şeffaf bir süreç tasarlayın. Organizasyon yapısının yasal sınırlamalarının aşılamadığı durumlarda, bu organların yasal olarak bağlayıcı olmayan ancak sosyal olarak bağlayıcı kararlar almasına izin verecek bir sosyal sözleşme oluşturun. Bu, Küresel Konseyin ve Hareket liderliğindeki diğer organların yetki ve sorumluluklarına saygı duyulmasını ve Hareket içinde liderlik etmelerini sağlar.

Gerekçe

Biz çeşitlilik gösteren ve büyüyen bir Hareketiz ve karar alma süreçlerine yeni sesleri ve daha fazla çeşitliliği dahil etmemiz gerekiyor. Paydaşlar arasında güven ve koordinasyon mekanizmalarını geliştirmeyi, Hareketimizin bir parçası olmayı neyin tanımladığı konusunda ortak bir anlayış oluşturmayı ve Hareketin tamamını etkileyen süreç ve değişikliklerin meşru ve güvenilir olmasını sağlayacak mekanizmalara sahip olmayı hedefliyoruz. Genel olarak, 2030 yılına kadar özgür bilgi ekosisteminin temel altyapısı haline gelmek için birlikte nasıl çalışılacağını ve Stratejik Yönün nasıl elde edileceğini tanımlamak için ortak bir çerçeveye sahip olmak esastır.

Küresel karar verme süreçlerinde eşit temsil sağlanmasını sağlamak

Neyi

Hareket çapında kararlar alabilmek için Hareketimizin ihtiyaçlarına bir bütün olarak yanıt veren ve toplulukları adil bir şekilde temsil eden küresel bir yapıya ihtiyacımız var. Bu işlevi yerine getirmek için bir Küresel Konsey oluşturulacak.

Değişiklikler ve Eylemler

Hareketin rolü ve bileşimi açısından bir Küresel Konsey temsilcisi oluşturacağız. Yalnızca mevcut Hareketin değil, aynı zamanda hizmet etmek istediğimiz toplulukların katılımının genişliğini ve çeşitliliğini yansıtacak şekilde tasarlanmış, hem seçilmiş hem de atanmış üyelerden oluşacaktır. Bu organın Şart'ta belirtilen yetki ve sorumlulukları olacaktır ve bunlar aşağıdakileri içermeli ancak bunlarla sınırlı olmamalıdır:

  • Mümkün olan her yerde topluluk katkısıyla Hareket Stratejisinin uygulanmasını ve Hareketin yerleşik yapıları ile uyumunu denetlemek;
  • Hareket Şartının daha da geliştirilmesini ve onaylanmasını denetlemek;
  • Tüm Hareket iştiraklerinin hesap verebilirliğini sağlamak:
    • Hareket fonlarının kullanımı;
    • Wikimedia misyonu, vizyonu ve Stratejik Yönü ile uyum;
    • Hareket Şartına Uyum;
    • Harekete yönelik marka ve işaretlerin uygun kullanımı;
  • Hareket için kaynak tahsisi ve gelir yaratmaya ilişkin çerçevelerin belirlenmesi.
  • Geçici Küresel Konseyin Kurul tarafından devredilmesi gerektiğini belirlediği her türlü sorumluluk.

Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti şu anda Hareket kaynakları ve gözetimi konusunda yasal ve güvene dayalı sorumluluğa sahiptir. Başlangıçta Küresel Konsey, Kurul'un talimatıyla bağımsız bir yapı olarak kurulacak. Bu, belirtilen alanlarda kararlar alırken Küresel Konseyin Mütevelli Heyeti ile yakın işbirliği içinde çalışacağı anlamına gelir. Her iki taraf da Hareketimizin genel iyiliği için işbirliği yapacaktır. Hareketimizi temsil etmenin verdiği meşru yetki göz önüne alındığında, Küresel Konsey sonradan daha fazla kapasite geliştirebilir ve zaman içinde daha fazla sorumluluk üstlenebilir.

Gerekçe

Varsayılan olarak - ve küresel bir yapının olmaması nedeniyle Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti (Kurul) şu anda tüm Hareket adına kararlar alma görevine sahiptir. Ancak küresel, daha temsili bir yapıya ihtiyaç duyulduğuna dair artan bir istek var. Kurulun mevcut yapısı ve kriterlerine göre, Hareketin genel büyümesi için gerekli olan bazı temel alanları iyi bir şekilde temsil edilmiyor (örneğin, teknik uzmanlık, Hareket yönetimi ve gelişmekte olan toplulukların bakış açıları). Bu boşlukların üstesinden gelmek için, Küresel Konsey, stratejik öneme sahip konularda ve devredilen belirli işlevlerde rehberlik sağlamak üzere Kurul tarafından yetkilendirilecektir. Hareket genelindeki strateji kaygılarını etkileyen konular Kurul tarafından Küresel Konseye iletilecektir.

Topluluklarımızı etkileyen herhangi bir karar, dengesiz sonuçları önlemek için bu toplulukları da içermelidir. Küresel Konsey, toplulukların temsilini sağlamanın yanı sıra, ortak sorumluluk ve hesap verebilirliği de sağlar. Bağlılıklar Komitesi veya Fon Dağıtım Komitesi gibi diğer mevcut Hareket yapıları, Şartın uygulanması ve geliştirilmesi sırasında gözden geçirilecek ve uyarlanacaktır.

Yerel toplulukların güçlendirilmesini sağlayın

Neyi

Bölgesel ve tematik merkezler, mevcut ve gelecekteki toplulukların, farklı ihtiyaçlarını karşılamak için kendi kararlarını alma ve uygulama kapasitesine ve kaynaklarına sahip olmalarını sağlayacak. Bu, tüm Hareket için sürdürülebilirliği, dayanıklılığı ve büyümeyi sağlayacaktır. Bölgesel merkezler etkinliklerin, araçların ve bilgilerin bağlamsallaştırılmasına olanak sağlayacaktır. Uygun kaynaklar sağlanırsa, bağlı kuruluş gruplarını kapasite geliştirme, bilgi aktarımı ve koordinasyon konularında işbirliği yapma konusunda güçlendirecekler. Tematik merkezler, ortak hedeflerin koordineli çözümlerden yararlandığı Hareket genelinde uzmanlaşmaya ve çalışmaya olanak tanır. Bunun sonucunda yeni bağlantılar ve yapılar ortaya çıkacak veya mevcut olanlar güçlendirilecek ve bu da hizmette yerellilik ilkesini hayata geçirecektir.

Değişiklikler ve Eylemler

  • Organik olarak gelişen ağlar da dahil olmak üzere, hem belirlenen ihtiyaçlara hem de başarı modellerine göre tasarlanmış yapılar olarak bölgesel ve tematik merkezlerin oluşturulmasını aktif olarak kolaylaştırmak ve desteklemek.
    • Hareketin hangi tematik (örneğin savunuculuk, kapasite geliştirme, ortaklıklar, araştırma vb.) veya coğrafi alanlarının paydaşlar arasındaki koordinasyonu destekleyen yapılara ihtiyaç duyduğunu değerlendirin.
    • Hublar ya mevcut kuruluşların geliştirilmiş hali, bağlı kuruluşlar arasındaki işbirlikleri ya da belirli bir amaç için oluşturulmuş yeni yapılardır. Belirlenen ihtiyaçlara ve organik girişimlere göre ortaya çıkmaları beklenmektedir.
    • Merkezler (hublar), diğer paydaşlarla koordinasyon halinde olsalar ve çalışmalarının sonuçlarını Hareketin geri kalanıyla paylaşsalar da, günlük işlerinde ve operasyonlarında bağımsızdırlar.
  • Bu yapılar, Hareket Şartı uyarınca karar almada yüksek çeşitlilik, katılım, hesap verebilirlik ve eşitlik standartlarına yönelik çalışacaklardır.
  • Bu yapıların somut kapsamı ve işlevselliği, topluluklar ve kuruluşlar tarafından bağlamlarına ve ihtiyaçlarına göre belirlenecektir. Bu sistemler aşağıdaki işlevleri kullanılabilir hale getirirken yetki devri ilkesini izleyecektir:
    • Kaynakların tahsisi;
    • Topluluk üyelerine ve kuruluşlarına hukuki destek sağlamak ve yerel bağlamlara uyarlanmış emniyet ve güvenlik yönergelerini ve prosedürlerini değerlendirmek;
    • Kapasite geliştirmeyi koordine etmek;
    • Özel tavsiye ve akran desteği (değerlendirme, finansman, ağ oluşturma, mentorluk vb.) yoluyla kurumsal büyümenin desteklenmesi;
    • Topluluklara daha iyi hizmet verebilmek için uygun teknolojilerin geliştirilmesi.

Merkezler ortaya çıkıp geliştikçe, kapsamları ve yönetimi, birlikte çalıştıkları toplulukların ihtiyaçlarına ve yeteneklerine bağlı olarak değişecektir. Merkezlerin başarısını ve etkisini değerlendirmek için bir çerçeve ve merkezlerin birbirine bağlı olmasını sağlamak için yöntemler geliştirilmesi gerekecektir.

Gerekçe

Tarihsel yapılarımız ve süreçlerimiz şu anda Hareketteki güç ve kaynakların yerleşik topluluklar ve varlıklar etrafında yoğunlaşmasını güçlendiriyor. Bu, bir dizi kararın, bunlardan etkilenen çeşitli paydaşlara danışılmadan alındığı anlamına gelir; bu, yalnızca Hareketin büyümesini engellemekle kalmaz, aynı zamanda bu kararların meşruiyetini ve etkisini de etkiler.

Stratejik yönümüze ulaşmak için Hareketimizdeki paydaşlar ve sistemler; işbirlikçi, destekleyici bir ekosistem içerisinde birlikte çalışmalı ve yetki ve iş tekrarı konusunda kafa karışıklığından kaçınmalıdır. En etkili yaklaşımlar, yerel kültürlere ve koşullara saygılı olan ve katılımcıların kendi uygulamalarını geliştirmelerine, test etmelerine ve paylaşmalarına olanak tanıyan yaklaşımlardır.

Hareketimiz bağımsız ve dağınık yollarla büyüdü ancak hâlâ bir sonraki büyüme seviyesini destekleyecek sistemlerden, temsilcilikten, eğitimden ve altyapıdan yoksun. Hem çevrimiçi çalışma hem de çevrimdışı etkinlikler için birden fazla Hareket örgütünü ve topluluğunu kapsayan ortak kararlar almak çoğu zaman zor olmuştur. Çeşitli sosyo-politik koşullar nedeniyle, bazı bağlamlarda topluluklara kaynak, ilgili rehberlik veya koruma sağlamak zordur. Bu zorluklar, yerel veya bölgesel olarak yönlendirilen ve topluluklar arasında koordine edilen bir yaklaşıma duyulan ihtiyacı haklı çıkarmaktadır.

Hareket kaynaklarının daha adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamak amacıyla, bu kaynaklara erişim sağlamak maksadıyla daha dağıtılmış bir karar alma süreci oluşturmak gerekmektedir. Bu, dağıtılmış, merkezi olmayan güç yapıları ve kaynak tahsisleri yoluyla yapılabilir. Bu da hareketin küçük ve yeni paydaşlarını sürdürülebilir şekilde genişletmek ve liderlik ve temsilcilik üstlenme becerilerini geliştirmek için daha iyi donatır.

Katılımcı kaynaklar tahsis edilmesi

Neyi

Wikimedia üyelerinin ilgili becerileri geliştirmek, büyümek, yapılar inşa etmek ve Hareketimize hesap verebilir ve sürdürülebilir bir şekilde katkıda bulunmak için mali destek yolları bulmaları önemlidir. Daha fazla eşitlik ve bağlamlara uygunluk sağlamak amacıyla paydaşlara daha yakın, daha katılımcı kaynak tahsis süreçleri oluşturulacaktır.

Değişiklikler ve Eylemler

  • Yakın gelecekte Wikimedia Vakfı, Hareket stratejisinin uygulanması amacıyla Harekete yönlendirilen genel mali ve diğer kaynakları artırmalıdır.
  • Bu ek kaynaklar, mevcut Hareket örgütlerine ve bağlı kuruluşlarına ek olarak yeni bölgesel ve tematik merkezler ve diğer Hareket örgütlerini desteklemelidir.
  • Yakın gelecekte Hareket kaynak tahsisinde yönlendirici bir rol oynamalıdır. Tahsis süreçleri istişare yoluyla tasarlanmalı ve Hareket Şartında açıklanmalıdır. Hareket odaklı rehberliğe bu geçiş zamanında gerçekleşmelidir.
  • Küresel Konsey, ilgili kuruluşların yasal ve güvene dayalı yükümlülüklerini tanırken, bölgesel ve tematik merkezlere ve diğer Hareket kuruluşlarına fon tahsisine ilişkin tavsiyeler de dahil olmak üzere, Hareket Tüzüğünde tanımlandığı şekilde Hareket tarafından verilen rehberliğin uygulanmasını denetlemelidir.
  • Küresel Konsey tarafından belirlenen çerçevelere dayalı olarak bölgesel ve tematik merkezler, çok yıllı planlarla toplulukları ve kuruluşları güvence altına almak ve sürdürmek için güvenilir, bağlamsal, esnek ve dirençli yaklaşımlar yoluyla kaynak tahsisini kolaylaştıracaktır.
  • Finansman sistemlerinin uzunluk açısından esnek olması, Hareketin stratejik hedeflerini yerel ihtiyaçlar ve direktiflerle birleştirmesi, karşılıklı sorumlulukları belirlemesi ve yerel finansman girişimlerine yol açması gerekecektir.

Gerekçe

Paraya veya hibelere erişimin artırılması, kaynak kararlarının nasıl alındığı veya önceliklendirildiğine dair eşitsizlik sorunlarını gidermek için tek başına yeterli olmayacaktır. Kaynaklar her bağlamda insanlar tarafından tahsis edilmeli ve onların ihtiyaçlarına göre uyarlanmalıdır. Kaynak tahsisine ilişkin karar alma süreçlerinin, etkilenen toplulukların gücünden, uzmanlığından ve bilgisinden faydalanması gerekir. Bu şekilde kapasite geliştirmeyi destekleyecek ve topluluklarımızı daha sürdürülebilir olmaları için güçlendirecek kaynaklar sağlamak mümkün olacaktır.

Kaynak tahsis sistemlerimizi değiştirmek, daha uygun ve verimli bir kaynak dağıtımı sağlayacak ve daha fazla yerel temsil ve etki yaratacaktır. Toplulukların kapasitelerinin büyümesi ve sürdürülebilirliği üzerindeki olumlu etki, onların daha özerk ve hesap verebilir olmalarına olanak sağlayacaktır.

Karar verme rollerine giden yolları açın

Neyi

Daha eşitlikçi bir Hareket oluşturmak için roller ve sorumluluklar açıkça tanımlanacaktır. Güç pozisyonlarına giden yollar, kafa karışıklığını önlemek ve daha çeşitli ve temsili sesleri dahil etmek için açık ve şeffaf olacaktır. Hareketimiz içindeki roller üzerindeki görev ve yetki konusundaki anlaşmazlıkları çözecek mekanizmalar tasarlanacak ve üzerinde anlaşmaya varılacaktır.

Değişiklikler ve Eylemler

  • Kurulların nasıl çalıştığını, örneğin dönem limitlerini, seçim ve seçim süreçlerini ve bir topluluk için geçerli ve ilgili olduğu durumlarda diğer yönetim sorunlarına yaklaşımları için iyi uygulama yönergeleri oluşturmak. Bu yönergeleri her paydaş tarafından uyarlanıp bağlamlandırılmalıdır. Küresel Konseyin iyi uygulamalarını takip ettiği için kurullar sorumlu tutulacaktır. Bunu yapmayanlar için Küresel Konseye, inceleme ve destek için mekanizmalar oluşturacak.
  • Yeni gönüllülerin farklı türden seçilmiş rollere aday olmalarını nasıl güçlendireceğiniz/ilham vereceğiniz ve nasıl etkinleştireceğiniz/destekleyeceğinize ilişkin iyi uygulama kılavuzlarını toplu olarak tanımlayın. Bu çabalar özellikle yeterince temsil edilmeyen gruplara odaklanacaktır.
  • Liderlik pozisyonlarının ve bunlara erişim yollarının belgelenmiş, şeffaf ve erişilebilir olduğundan emin olun.

Gerekçe

Topluluklar içindeki mevcut güç dağılımı, kadınlar ve halihazırda yeterince temsil edilmeyen diğer profiller de dahil olmak üzere pek çok kişinin yetki pozisyonlarına erişimini sınırlıyor. Mevcut yapılar (veya yapı eksikliği) yalnızca yönetim pozisyonlarına katılma olanaklarını değil aynı zamanda Hareketimizde yeni liderlerin ortaya çıkmasını da sınırlamaktadır.

Mevcut güç dengesi ne zaman zorlansa, bunları çözecek genel rehberlik ve hareket çapında ortak karar alma mekanizmalarının eksikliği göz önüne alındığında, mevcut yapıları korumaya yönelik çatışmalar ortaya çıkıyor. Adil ve açık çatışma çözümü ve yetki sınırlayıcı önlemler, mevcut yapıları eşitlikle dengelemeyi amaçlamaktadır. Bütün bunlar Wikimedia'yı gelecekteki toplulukları kapsayacak hale getirecek ve tüm potansiyelimizi ve çeşitliliğimizi ortaya çıkaracak bir kültürel değişime yol açacaktır.