Karta Ruchu/Słowniczek pojęć
These supplementary documents are provided by the Movement Charter Drafting Committee for information purposes, and to provide further context on the Wikimedia Movement Charter’s content. They are not part of the Charter, and therefore are not included in the ratification vote, but they have been developed during the course of the MCDC’s research and consultation process. They include several types of documents:
|
Słowniczek
Wsparcie infrastruktury
Wsparcie zapewniane przez niezależny podmiot lub strukturę, która wspiera kluczowe funkcje dla zrównoważonego działania ruchu. Rodzaje wsparcia obejmują między innymi koordynację i ułatwianie spotkań i wydarzeń, usługi księgowe, pomoc w rekrutacji personelu, merchandising i inne prace zakulisowe.
Odpowiedzialność za opiekę
"Odpowiedzialność za opiekę" formalizuje i opisuje relacje między organizacjami a społecznościami, którym służą. Obejmuje ona między innymi: zapewnienie integracyjnego i zróżnicowanego środowiska pracy dla członków społeczności; wspieranie działań w projektach Wikimedia online; prowadzenie prac mających na celu dalsze inicjatywy w zakresie wolnej wiedzy wraz ze społecznościami; oraz służenie jako pośrednik między społecznościami a ogółem społeczeństwa.
Treści
Wszelkie materiały dodane, usunięte, zmienione, poprawione, edytowane, usunięte lub w inny sposób zmodyfikowane przez zarejestrowanego lub niezarejestrowanego użytkownika przy użyciu dowolnego interfejsu użytkownika, który wprowadza zmiany w dowolnym aspekcie projektu Wikimedia.
Twórcy
Współautorem / twórcą jest każdy, kto uczestniczy w tworzeniu lub zarządzaniu treścią lub w technicznym wsparciu tworzenia treści w projekcie Wikimedia.
Partnerzy zewnętrzni
Podmioty spoza Ruchu Wikimedia, które są zgodne z naszymi wartościami i misją oraz współpracują z co najmniej jednym interesariuszem z Ruchu.
Sponsor fiskalny
Sponsor fiskalny to organizacja, która zarządza grantem w imieniu grantobiorcy. Sponsorzy fiskalni nie muszą być podmiotami afiliowanymi Wikimedia. Sponsorzy fiskalni muszą być organizacjami zarejestrowanymi jako organizacje charytatywne lub non-profit w swoim kraju i muszą spełniać pewne podstawowe wymagania kwalifikacyjne. Te podstawowe wymagania obejmują między innymi bycie organizacją:
- zarejestrowaną w kraju działania - nie programem ani projektem bez sformalizowanej struktury,
- w dobrej kondycji finansowej i o dobrej zgodności prawnej,
- działającej głównie dla celów charytatywnych / non-profit, dokumentując swoje działania, misję i cele odzwierciedlające taki tryb działania,
- nie uczestnicząca w działalność związaną z wyborami funkcjonariuszy publicznych,
- posiadająca udokumentowany plan rozdziału aktywów po ewentualnym rozpadzie organizacji.
W przypadku organizacji amerykańskich wymagana jest rejestracja w IRS ze statusem 501(c)(3), dobra reputacja i aktualny wpis w GuideStar.
Grupy formalne
Grupy formalne działają na podstawie określonych mandatów i procedur. Są one odpowiedzialne za rolę, którą przyjmują (np. podmioty afiliowane Wikimedia, komitety arbitrażowe).
Nieformalne grupy nie mają ścisłej odpowiedzialności i nie mają określonego mandatu (np. wikiprojekty).
Wolna wiedza
Wolna wiedza, otwarta wiedza oraz wolna i otwarta wiedza to wiedza bezpłatna i dostępna na otwartej licencji, którą można wykorzystywać, ponownie wykorzystywać i redystrybuować bez ograniczeń finansowych, społecznych lub technologicznych.
Pozyskiwanie środków
Fundraising (pozyskiwanie środków) to działanie polegające na poszukiwaniu i pozyskiwaniu darowizn. Termin "fundraising" jest używany do opisania procesu poszukiwania darowizn pieniężnych od niezależnych organizacji i indywidualnych darczyńców. Fundraising obejmuje również dotacje przekazywane przez strony trzecie, często w celu wsparcia określonych celów.
Inne sposoby pozyskiwania środków opisane są na stronie generowania przychodów.
Generowanie przychodów
Generowanie przychodów to proces pozyskiwania funduszy na wsparcie jednego lub więcej aspektów ruchu. Niektóre przykłady generowania przychodów to:
- fundraising,
- w tym dotacje przekazywane przez osoby trzecie (nieograniczone lub wspierające określone cele), duże darowizny lub zbiórki pieniędzy,
- składki członkowskie u afiliantów
Powiązane z generowaniem przychodów są "darowizny rzeczowe", gdy organizacja lub osoba fizyczna świadczy usługi i/lub dostarcza przedmioty fizyczne bez opłat lub pobierając zniżkową opłatę. Przykłady mogą obejmować:
- udostępnianie przestrzeni na spotkania lub pracę biurową,
- dostęp do Internetu,
- wolny dostęp do materiałów archiwalnych.
Zasoby
Zasoby to zapasy lub podaż pieniędzy, materiałów, personelu, wiedzy i innych aktywów, z których może korzystać osoba lub organizacja w celu skutecznego funkcjonowania.
W przypadku ruchu Wikimedia, niektóre zasoby to:
- środki pieniężne pozyskane przez mechanizmy generowania przychodów,
- ludzie (w tym ich czas, wysiłek i możliwości; bardzo duża liczba wolontariuszy, którzy napędzają ruch; oraz niewielka liczba opłacanych pracowników, którzy wspierają wolontariuszy),
- reputacja ruchu Wikimedia oraz jego projektów i działań jako źródła wiedzy udostępnianej światu w sposób wolny i otwarty,
- treści projektów Wikimedia opracowane i zarządzane przez wolontariuszy,
- fizyczna pamięć masowa zawierająca oprogramowanie i zawartość projektów Wikimedia,
- dokumentacja edukacyjna i informacyjna wspierająca projekty i inne działania ruchu.
Interesariusze
Każda osoba lub grupa, niezależnie od tego, czy jest wolontariuszem, czy nie, która zainwestowała kapitał ludzki, finansowy lub inny w organizację i która może wpływać na realizację celów organizacji lub na którą realizacja tych celów ma wpływ.
W niniejszej Karcie "interesariusze" to osoby lub grupy, które mają udział w realizacji wizji ruchu. Dokładniej, termin ten obejmuje społeczności online i offline, zorganizowane grupy, takie jak podmioty afiliowane, Wikimedia Foundation oraz członków szerszego ekosystemu informacji online, takich jak partnerzy i sojusznicy.
Subsydiarność
Subsydiarność to zasada, zgodnie z którą decyzje powinny być podejmowane na najniższym możliwym poziomie, a inni interesariusze znajdujący się na wyższych poziomach wkraczają tylko wtedy, gdy jest to konieczne.
Ruch Wikimedia
Ruch Wikimedia odnosi się do ogółu ludzi, grup i organizacji, które wspierają i uczestniczą w witrynach i projektach Wikimedia. Obejmuje on wszystkich tych, którzy działają zgodnie z polityką, zasadami i wartościami ruchu.[1]
Projekty Wikimedia
Wikimedia posiada szereg projektów wiedzy (np. Wikipedia, Wikisłownik, Wikiversity i inne). Lokalne lub indywidualne projekty Wikimedia są przede wszystkim wersjami językowymi projektu wiedzy (np. angielska Wikipedia, turecki Wikisłownik). Niektóre projekty Wikimedia są wielojęzyczne i nie mają określonych wersji językowych (Wikidata, Wikimedia Commons). Istnieją również projekty, które działają jako infrastruktura dla społeczności Wikimedia, takie jak Meta wiki i MediaWiki wiki.
Uwagi
- ↑ Della Porta & Diani (2006) zauważają, że ruchy społeczne spełniają trzy kryteria: (a) są sieciami nieformalnych interakcji między wieloma osobami, grupami i / lub organizacjami; (b) są zaangażowane w konflikty / zmiany polityczne lub kulturowe; oraz (c) istnieją w oparciu o wspólną tożsamość zbiorową. Ruchy nie mają sztywnych granic, ponieważ różne ruchy mają tendencję do wpasowywania się jeden w drugi.