Wikidata/Pśipiski/Pótrěbnosći

Projektoju Wikidata jo se kradu wjelika zajmowanosć dostała, hyšći nježli až jadnucka smužka programowego koda jo se napisała. To jo wjelgin skoboźece, ale buźi ekstremnje wusoke wócakowanja. Wikidata jo za wjele luźi a za kuždego něco druge. Bazěrujo na idejach, naraźenjach a technice, kótarež su se w běgu lětźasetka wuwili, a samo južo dłujko do togo. Jo jasnje, až wšykne toś te wócakowanja njedaju se dopołniś, mjaztym až Wikidata se dalej wuwija a wjele se rozsuźujo.

Toś ten krotki bok ma zaměr, někotare zakładne pótrěbnosći za Wikidata zběraś, aby zawěsćiło, až diskusija a zběranje idejow pśez zgromaźeństwo ma dobry zakład za statkowne źěło.

Slědujuce pótrěbnosći njejsu jadnajobne:

1. Wikidata buźo projekt Wikimedije, naslědku wótwardowany a spěchowany wót załožby Wikimedia Foundation. To ma groniś, až Wikidata změjo se pó zasadach a směrnicach Wikimedijowego gibanja.
2. Softwara za Wikidata buźo se pód licencu zjawnego žrědła wuwijaś a buźo jano wót softwary wótwisowaś, kótaraž jo teke ze zjawnego žrědła.
3. Konfiguracija za Wikidata by měła se tak lažko ako móžno do aktualneje infrastruktury załožby Wikimedia Foundation zarědowaś. To ma groniś, aby my měli samsnu infrastrukturu za składowanje a zawěsćenje datow a operacije tak daloko ako móžno pśewześ. To se pomina, až wužywamy MediaWiki, PHP, MySQL atd.
4. Wopśimjeśe we Wikidata buźo pód licheju licencu stojaś.
5. Wopśimjeśe we Wikidata buźo se z pomocu lichych standardnych formatow eksportěrowaś.
6. Wuspěch projekta Wikidata njebuźo se na kopicu datow měriś, kótaruž składujo, ale na napóranju funkcioněrujucego zgromaźeństwa a jogo wužytnosći za Wikipediju a druge aplikacije.
7. Projektoju Wikidata njepójźo wó wěrnosć, ale wó wugronjenja a jich dokłady. To móžo se pśeśiwiś.
8. Wikidata buźo se dopołnje internacionalizěrowaś a we wšych rěcach Wikimedijowych projektow k dispoziciji stojaś.
9. Wurazniwosć projekta Wikidata buźo wobgranicowana. Budu pśecej pśikłady wědy, kótarež njamóžo zwurazniś. Naźejamy se, až toś ta wurazniwosć móžo w běgu casa rosć.
10. Wuwijarje projekta Wikidata njerozsuźuju wó wopśimjeśu projekta Wikidata, rowno tak ako wuwijarje projekta MediaWiki njerozsuźuju wó wopśimjeśu Wikipedije. Wóne mógu teke wobźěłarje we Wikidata byś, ale wóne njamaju wósebne pšawa w zgromaźeństwje.

Slědujuce pótrěbnosći wužywaju se ako kšute směrnice, kótarež nałožujomy za natwaŕ projekta Wikidata:

1. Wikidata jo sociokulturelny system. Město togo, aby my wopytowali pśeliš inteligentne byś, spušćamy se na zgromaźeństwa Wikimedije.
2. Prědny cel projekta Wikidata jo, napšawdnym nałožowańskim padam we Wikipediji słužyś, nic někotarej hypotetiskej perfekciji pśi reprezentěrowanju wědy.
3. Wikidata musy mjazy wužywanim a wurazniwosću wugronjenjow rozsuźiś. Wužywarski powjerch njeby měł komplicěrowany byś, aby jano někotarym wuwześowym padam wótpowědował.
4. Wó tom, což jo wuwześowy pad, a což nic, póstaja, kak cesto se wóne we Wikipediji pokazuju. Město togo, aby my pódlańske wustupowanje abo hypotetiske pśikłady analyzěrowali, buźomy Wikipediju analyzěrowaś, aby my wiźeli, kak cesto specifiske pady wustupuju.
5. Buźmy pragmatiske. Dokóńcony jo lěpšy ako perfektny.
6. Wikidata móžo wjele datow pśinosowaś, kótarež mógu slěźenje pódpěraś. Comy zawěsćiś, až daju se lažko wužywaś.
7. Wikidata pódajo API-interfejs, aby alternatiwne wužywarske powjerchy napórał, kótarež su wěcej inteligentne ako standardny wužywarski powjerch projekta Wikidata.
8. Wikidata dajo se wót luźi a botow jadnak wobźěłaś. Ale luźe, kótarež boty wuźaržuju, muse se swójeje pówušoneje zagronitosći wědobne byś, až wóne njeby zgromaźeństwo zasypali.