Төп нигез мәсләкләр/ Töp nigez mäsläklär
Бар Викимедиа проектлары төп мәсләкләрен уртаклаша. Бу мәсләкләр вакыт узуы белән үзгәрә, камилләшә ала, ләкин алар бар Викимедиа проектларына - боларны шулай ук Викимедиа проектларыннан үсеп чыккан Викимедиа фонды белән бутамау кирәк - нигез салучы идеаллар буларак кала бирә. Викимедиа веб-сәхифәләрендә алып барылган хезмәттәшлектә катнашканда, бу мәсләкләрне хөрмәт итү үзләре өчен кабул итмәгән шәхесләрдән дә көтелә - киресенчә, башка сайтка китүләре мөмкин. Шуның белән килешә алмаганнары яки килешергә теләмәгәннәренә нәтиҗәдә проекттан китергә туры килә.
Bar Wikimedia proyektları töp mäsläklären urtaqlaşa. Bu mäsläklär waqıt uzuı belän üzgärä, kamilläşä ala, läkin alar bar Wikimedia proyektlarına - bolarnı şulay uq Wikimedia proyektlarınnan üsep çıqqan Wikimedia fondı belän butamaw kiräk - nigez saluçı ideallar bularaq qala birä. Wikimedia web-säxifälärendä alıp barılğan xezmättäşlektä qatnaşqanda, bu mäsläklärne xörmät itü üzläre öçen qabul itmägän şäxeslärdän dä kötelä - kiresençä, başqa saytqa kitüläre mömkin. Şunıñ belän kileşä almağannarı yäki kileşergä telämägännärenä näticädä proyekttan kitergä turı kilä.
Бу мәсләкләр арасына түбәндәгеләр керә:
- Нейтраль караш (НК, NPOV) - мәгълүмат бирү нигезе.
- Күпчелек мәкаләләргә төркәлмичә үзгәртүләр кертү мөмкинлеге.
- "Вики-процессның" бар эчтәлек буенча карар чыгаруның төп механизмы булу.
- Үзгәртүләр кертү өчен уңайлы һәм дустанә мохитне тудыру.
- Эчтәлекнең ирекле лицензия шартларында урнаштырылуы (Free licensing); гамәлдә һәр проект тарафыннан public domain, GFDL, CC-BY-SA яки CC-BY буларак билгеләнә.
- Аеруча авыр проблемаларны чишү өчен көч куллануга мөмкинлек калдыру. Гадәт буенча, Инглиз Википедиясендә берәр мөхәррирне катнашудан тыю кебек кайбер ахыр чик мәҗбүри карарларны кабул итү вәкаләтләре Арбитраж шурасына бирелгән. Башка бүлекләр охшаш структураларны булдырды.
Bu mäsläklär arasına tübändägelär kerä:
- Neytral' qaraş (NQ, NPOV) - mäğlümat birü nigeze.
- Küpçelek mäqälälärgä törkälmiçä üzgärtülär kertü mömkinlege.
- ""Wiki-protsessnıñ" bar eçtälek buyınça qarar çığarunıñ töp mexanizmı bulu.
- Üzgärtülär kertü öçen uñaylı häm dustanä moxitne tudıru.
- Eçtälekneñ irekle litsenziä şartlarında urnaştırıluı (Free licensing); ğämäldä här proyekt tarafınnan public domain, GFDL, CC-BY-SA yäki CC-BY bularaq bilgelänä.
- Ayıruça awır problemalarnı çişü öçen köç qullanuğa mömkinlek qaldıru. Ğädät buyınça, İngliz Wikipediäsendä berär möxärrirne qatnaşudan tıyu kebek qayber axır çik mäcbüri qararlarnı qabul itü wäqälätläre Arbitraj şurasına birelgän. Başqa büleklär oxşaş strukturalarnı buldırdı.
Variants
Not all projects follow these principles in the same way.
- Some apply neutrality by allowing a plurality of items that are individually not neutral (Commons, which says "Commons is not Wikipedia, and files uploaded here do not necessarily need to comply with the Neutral point of view"), or have a simpler principle of 'being fair' (Wikivoyage, which says "Travel guides should not be written from a neutral point of view").
- Some allow non-wiki modes of collaboration and decision-making in some parts of their process (MediaWiki).
- Some allow limited use of fair-use media or other media that are not freely licensed.
Шулай ук карагыз/ Şulay uq qarağız
- Викимедиа фонды миссиясының тасвирлануы/ Wikimedia fondı missiäsınıñ taswirlanuı
- Викимедиа кыйммәтләре/ Wikimedia qıymmätläre — Викимедиа фондының алты кыйммәте (Wikimedia fondınıñ altı qıymmäte)
- Кыскача аңлатмалар/ Qısqaça añlatmalar: Нәрсә ул, Викимедиа? Häm närsä ul, Wikimedia fondı? —