Evrensel Davranış Kuralları/SSS

This page is a translated version of the page Universal Code of Conduct/FAQ and the translation is 100% complete.

VOTE HERE

Devam eden istişareler

1. EDK, Hareket Stratejisi girişimleri ve istişareleriyle, örneğin Hareket Tüzüğü ile nasıl ilişkilendirilecektir?: EDK, 2030 Wikimedia topluluk görüşmeleri ve strateji süreci içinde en önemli girişimlerdendir. Hareket Stratejisi tartışmalarındaki üçüncü madde, topluluklara güvenlik ve kapsayıcılık sağlamaktı ve davranış kurallarının oluşturulması, sıralamada bu tavsiyenin önceliği en yüksek girişimi olarak değerlendirildi. Hareket Tüzüğü gibi diğer Hareket Stratejisi girişimleri için Evrensel Davranış Kuralları istişarelerine paralel olarak düzenlenen "küresel tartışmalar" yapılmaktadır.
2. Yerel dil istişareleri için topluluklar hangi kriterlere göre seçildi?: 1. aşamada yerel topluluklar, büyüme oranı ve yerel davranış politikalarının durumu gibi çeşitli faktörlere göre seçildi. 1. aşama hakkında daha fazla bilgi burada mevcuttur. Nitelikli yerel dil koordinatörlerin de mevcudiyeti de nihai seçimi etkileyen faktörlerden biriydi.; 1. aşamadaki gibi toplulukların seçimi için birçok faktör, 2. aşamayı da etkilemişti. Bunlardan ilki, yerel politikalarla ilgili olarak farklı dillerdeki Wikimedia projelerdeki mevcut uygulama altyapısına ilişkin verilerdi. Yerel dil koordinatörleri, farklı bakış açıları sunmak üzere çeşitli düzeylerde uygulamalara sahip toplulukları temsil etmek üzere seçilmiştir. Nitelikli yerel dil koordinatörlerinin mevcudiyeti ve geniş coğrafi kapsama alanı önemli bir faktördü.
3. Wikimedia Vakfı, EDK'nin tüm Wikimedia projelerinde yürürlükte olacağını duyurdu mu?: Evet. EDK, Kullanım Koşulları'nın bir parçası olacağı için yerel toplulukların küresel politikaları benimsememeleri mümkün değildir. Mevcut yerel politikalar veya uygulamalar EDK'ye aykırı görünüyorsa, çelişkinin incelenebilmesi ve çözülebilmesi için bu endişelerin dile getirilmesi gerekmektedir. Mütevelli Heyeti, 2 Şubat 2021 itibarıyla EDK'nin tüm projelerde yürürlüğe girmesi ve Wikimedia hareketinin bir parçası olması için onay verdi. Bu kapsam, politikanın taslağının hazırlanması için 1. aşama istişarelerden itibaren açıkça belirtildi ve meta dâhil olmak üzere birçok sayfada paylaşım yapılmıştır. Küçük ve orta ölçekli vikilere yapılan duyuruların listesi burada, büyük vikilerdekiler ise burada yer almaktadır.

Çeviri

4. EDK ve tüm dokümanları tüm dillerde erişilebilir olacak mı?: EDK ekibi, ajanslar ve gönüllüler aracılığıyla tüm önemli dokümanları ve duyuruları mümkün olduğu kadarıyla birçok dile çevirmek için çaba sarf edecektir. Bu süreç zaman alacak ve sadece kendimiz yapamayız. Çevirileri üstlenmek isteyen gönüllüleri ucocprojectwikimedia.org üzerinden bizimle iletişime geçmeye çağırıyoruz. Tüm dokümanları tüm dillere çevirmek mümkün olmamakla birlikte diller arasında sürecine geniş katılımı sağlamayı taahhüt ediyoruz.
5. Çeviri sorunları veya yorumlama uyuşmazlıkları durumunda taslağın hangi dil sürümü resmî bir sürüm olarak kabul edilecektir?: EDK ekibi, EDK politikasının, uygulama esaslarının ve ilgili sayfaların birçok dile çevrilmesini sağlamak için mümkün olduğunca çok çalışmaktadır. Bununla birlikte, çeviriler tamamlanmamış ya da eksik olabilir ve çevirileri tamamlamak için birçok strateji (ücretli ajanslar, gönüllüler, personeller vb.) kullanıyoruz. Topluluklar, tutarsızlıkları tespit edip düzeltmemize yardımcı olmaya teşvik edilir ve bunu halletmenin zaman alacağını anlamaları istenir. Resmî versiyon, işlem tamamlanana kadar İngilizce versiyon olacaktır.

Uygulama

6. EDK'nin uygulanmasına yönelik planlar nelerdir, örneğin onu uygulamaktan sorumlu olacak kişi(ler) kim?: Vakfın Mütevelli Heyeti ("Kurul" ya da "MH" olarak bilinir) direktiflerine göre, EDK'nin nihai taslak versiyonunun kurul tarafından onaylanmasından ve 2 Şubat 2021'de' duyurulmasından sonra başlayan projenin ikinci aşamasının odak noktası, "uygulama"dır. Bu, Wikimedia topluluklarının EDK'nin yerel topluluklarda nasıl uygulanacağını, yorumlanacağını ve uygulanacağını belirleyeceği anlamına gelir. Tüm toplulukların, mevcut topluluk uygulamaları, politikaları ve prosedürleriyle uyumluluk aramak için tartışmaya aktif olarak katılması teşvik edilir. Son olarak, EDK ve uygulama stratejilerinin, Wikimedia hareketi genelinde bir temel olarak hizmet etmesi amaçlanmaktadır. Bireysel proje toplulukları hala bu çabanın üzerine kendi davranış kodlarını geliştirmeye teşvik edilmektedir. Yerel toplulukların, bu temel üzerine kendi davranış kılavuzlarını geliştirmesi hâlâ teşvik edilmektedir.
7. EDK'deki bir ihlalin gerçek hayatta nasıl ele alınacak, örneğin Dostane Alan Politikası'nın da geçerli olduğu Vakıf veya Wikimedia iştiraki etkinliklerinde? Hangi politika öncelikli olacak?: EDK, temel bir yönerge paketi sağladığından, her zaman önce yerel politikalar dikkate alınmalı ve uygulandıkça yasalaştırılmalıdır. Bu, herhangi bir Wikimedia projesindeki davranış için geçerli olduğu gibi, olaylar için de geçerlidir. EDK'nin yalnızca yerel politikaların veya yaptırım mekanizmalarının mevcut sorunları ele almak için yeterli olmadığı durumlarda uygulanması amaçlanmıştır.
8. EDK ihlallerinin özel olarak bildirilmesi, özgür ve şeffaf Wikimedia topluluk kültürüne (ör. herkesin sayfa geçmişini görebiliyor olması) aykırı olur mu?: Kişisel olarak tanımlayıcı bilgilerin ifşa edilmesini veya gizlenmesini gerektiren davalar, zarar verme tehditleri ve diğer hassas konular gibi çeşitli nedenlerle raporların özel olarak kabul edilmesi zaten mevcut bir durumdur. Bu tür raporlar düzenli olarak Güven ve Güvenlik/Hukuk, Kâhyalar, Denetçiler, Gözetmenler, Hakem Kurulları ve diğer görevlilere sunulur. Önemli sayıda katılımcı, kamuya açık sayfalarda tacizi bildirme konusunda, daha fazla düşmanlığa yol açabileceğinden dolayı isteksiz olduklarını ifade etti. 2. aşamadaki önemli bir husus, şeffaflık ile taciz mağdurlarını koruma görevi arasında denge kurma ihtiyacının araştırılması olacaktır.
9. Vakıf, EDK'nin uygulanmasından sorumlu olanlara ne tür bir destek sağlayacak?: Vakıf, EDK'nin tüm aşamalarını desteklemeye kararlıdır: politika taslağı hazırlama, uygulama konusunda istişareler ve ardından uygulama yollarının iyi çalışmasını sağlama. EDK'nin uygulanmasının başarılı olduğundan emin olmak için hâlihazırda atılan bazı adımlar vardır: buna, EDK'ni uygulanmasından sorumlu olacak kişilere destek sağlanması da dâhildir (ör, Vakfın Topluluk Geliştirme ekibi çevrim içi eğitim pilot programları başlattı). 2. aşama, toplulukların ihtiyaçlarını istişarelerimiz aracılığıyla daha iyi anladığımızda, öncelik verilmesi gereken destek türlerini daha iyi anlayacağız.

Dönemsel incelemeler

10. Bir kez kabul edildikten sonra EDK dönemsel olarak gözden geçirilecek ve değişiklikler yapılacak mı? Olacaksa, bunu yapmak için kim sorumlu olacak?: Evet. Vakfın Hukuk Departmanı, Uygulama Esaslarının nihai kabulünden bir yıl sonra EDK ve Uygulama Esasları üzerinde politika incelemesi yapacaktır. Sonraki incelemeler, Hareket Stratejisi tarafından önerildiği gibi yeni çıkacak yönetişim yapıları tarafından kolaylaştırılabilir.
11. Acil bir değişim ihtiyacı ortaya çıkarsa gelecekte kuralları kim gözden geçirecek?: Vakıf tarafından kabul edilen diğer politikalar gibi, acil değişiklik talepleri Vakfın Hukuk Departmanı'na gönderilebilir. Hukuk Departmanı, geçmişte (ör. 2014 Terms of use/Paid contributions amendment|ücret karşılığı yapılan katkılarla ilgili önerge) topluluk odaklı değişiklik görüşmelerine öncülük etmiştir ve bu durumları kolaylaştırmak için bir yapıya ve sürece sahiptir.

Yerel politikalarla çelişki

12. Yerel politikalar EDK ile çelişirse ne olur?: EDK'nın Mütevelli Heyeti tarafından kabul edilmesinden sonra Wikimedia toplulukları, EDK beklentileri ışığında mevcut politikalarını gözden geçirmeye teşvik edilecektir. Topluluklar EDK'nin ötesine geçebilir ve daha ayrıntılı politikalar geliştirebilir ancak yerel politikalarının EDK tarafından belirlenen temel standardın altına düşmemesini sağlamalıdır. Gerekirse, topluluklar ve Wikimedia Vakfı politikaları uyumlu hâle getirmek için birlikte çalışabilir. Vakıf, projenin ikinci aşaması tamamlandıktan sonra yardımcı olmaya hazır bir durumda olacaktır.
13. EDK hâlihazırda yerel politikaları ve yönergeleri olan projelere de uygulanacak mı?: EDK, hareket genelinde davranış için en temel standartları yaratmayı amaçlar. İyi geliştirilmiş politikalara sahip projeler tipik olarak EDK beklentilerini karşılar [veya aşar] ve genel olarak küresel politikaya uymak için yerel politikalarda çok fazla değişiklik yapmak zorunda kalmaları gerekmez.
14. Projedeki kullanıcılar tarafından ihtiyaçlara göre yazılan davranışsal yönergeler ve politikalar, her Wikimedia projesinde vardır. EDK, bu yönergeleri ve politikaları değiştirecek mi?: EDK, mevcut davranışsal politikaların veya yönergelerin yerini alması amacıyla hazırlanmamıştır. EDK, tüm projelerde, özellikle mevcut davranışsal politikaları az olan veya hiç olmayan projeler için temel bir standart olarak işlev görecektir. Topluluklar, kültürel olarak daha uygun normlar geliştirmek veya mevcut yönergeleri düzenlemek üzere EDK'den yararlanabilir.
15. EDK, topluluğumuzun ihtiyaçlarını 100% karşılamazsa ne olacak?: EDK tüm toplulukların ihtiyaçlarını kesinlikle karşılamayacaktır. Ayrıca, EDK'nin gelecekte geliştirilmesi çok muhtemeldir. Topluluklar, EDK üzerine kendi politikalarını oluşturmaya teşvik edilmektedir. Örneğin EDK, "Yalnızca bireysel bir kullanıcı olarak sizin için değil, aynı zamanda bir bütün olarak Wikimedia topluluğu için de en iyi olana odaklanmalısınız" diyebilir. "Çıkar çatışması" gibi davranışsal sorunların nasıl ele alınacağına ilişkin çok daha ayrıntılı politikalar birçok Wikimedia projesinde hâlihazırda vardır ancak projenizde yoksa, EDK, bu konuda ortaya çıkan herhangi bir çakışma için geri dönüş kuralı geçerli olması gerektiğini belirtir. EDK, bu veya diğer konular hakkında daha ayrıntılı bir politika geliştirmek için iyi bir hatırlatma olabilir.
16. EDK tüm kültürel faktörlere nasıl uyacak?: EDK, tüm kültürel uygun olmayabilir ancak taslağı hazırlayan deneyimli kullanıcılar onu mümkün olduğunca kapsayıcı bir hâle getirmek için çalıştılar. EDK ekibi, farklı kültürlere sahip topluluklara ulaştı ve onların geri bildirimlerini aldı. Bu bildirimler, Taslak Hazırlama Komitesi tarafından taslak oluşturulduğu sırada dikkate alındı. Taslakta daha fazla kültürel bir boşluk görürseniz, lütfen bunu Evrensel Davranış Kuralları'nın ana tartışma sayfasında belirtin; bu sorunlar, ilk veya sonraki yıllık incelemelere dâhil edilebilir.

Kullanım Koşulları ile yedeklilik hâli

17. Kullanım Koşulları'nın 4. bölümü "Belirli Faaliyetlerden Kaçınma" gibi davranış politikalarını kapsarken, yine de bir EDK'ye sahip olmak gerekli mi?: Wikimedia Kullanım Koşullarının 4. Bölümü, telif hakkı ihlali ve ücretli katkılar gibi içerik yönergelerinin yanı sıra bazı davranış yönergelerini kapsar ancak kapsamlı bir liste değildir. Evrensel Davranış Kuralları, davranış beklentilerini daha ayrıntılı olarak genişleterek toplulukların Kullanım Koşulları'nın 4. bölümünü uygulamalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
18. Kullanım Koşulları'nın 4. Bölümü'nü yeniden yazmak yerine neden yeni bir EDK yazıyorsunuz?: Kullanım Koşulları'nı okunabilir ve kısa tutmak için bazı bilgiler diğer belgelere ayrılmıştır. Örneğin, Lisans Politikası ve Creative Commons Lisans Politikası bağlantı olarak eklenmiştir. Kullanım Koşulları'nı kabul etmek, bu belgeleri de kabul etmek anlamına gelir. Evrensel Davranış Kuralları'nın ayrılması, gerektiğinde daha ayrıntılı hâle getirilmesine olanak sağlayacak ve bir hareket olarak değişen ihtiyaçlarımıza göre güncelleme yapmayı kolaylaştıracak.

Wikimedia Vakfının sürece katılımı

19. Wikimedia Vakfı neden bu politikaya dâhil oluyor?: Mütevelli Heyeti tarafından Wikimedia Vakfının, süreci desteklemesi talep edildi. EDK, Hareket Stratejisi istişarelerinde topluluk üyeleri tarafından oluşturulan öneriler üzerine, bir gönüllü/personel komitesi tarafından yazılmıştır.
20. Birisi EDK'yi ihlal ederse, Wikimedia Vakfı nasıl bir adım atacak?: Çoğu EDK ihlali Wikimedia Vakfı tarafından ele alınmayacaktır. Yerel topluluklar veya küreselde ileri düzey hakları bulunan kullanıcılar tarafından ele alınacaktır. Kullanım Koşulları'nın ihlalleri şu anda bu şekilde ele alınmaktadır. Uygulama ayrıntıları, Mütevelli Heyeti tarafından Uygulama Yönergesi'nin onaylanmasının sonrasında belirlenecektir.
21. EDK, oylamaya tabi olacak mı?: EDK'nin ana politika metni Mütevelli Heyeti tarafından Şubat 2021'de onaylandı ve politika, yürürlüğe girdi. EDK'ye ilişkin uygulama esasları, 2023'te bir onay sürecinden geçecek ve bu tür bir sürece yönelik talepler, Wikimedia projelerindeki hakemler tarafından Mütevelli Heyeti'ne iletilen açık bir mektup ile ifade edildi.

İşleyiş

22. EDK Uygulama esasları nelerden oluşur?: EDK'ye ilişkin uygulama esasları, topluluk üyelerinin herkes için en güvenli çalışma ortamını sağlamak için topluluklar arasında adil ve eşitlikçi süreçlerle birlikte iyi bir şekilde koordine etmesine yardımcı olmayı amaçlayan önleyici çalışma (diğerlerinin yanı sıra EDK farkındalığını teşvik etmek, EDK eğitimlerini önermek) ve cevabi çalışmadan (dosyalama sürecinin detaylandırılması, raporlanan ihlallerin işlenmesi, raporlanan ihlaller için kanıt sunulması ve ihlaller için uygun yaptırımın belirlenmesi gibi...) meydana gelmektedir.
23. Esaslar ne kadar sıklıkla güncellenecek?: Hem politika metni hem de yönergeler, bir uygulama yılı da dâhil olmak üzere dönemsel incelemelere tabi tutulacaktır.
24. EDK'yi kim denetleyecek?: Evrensel Davranış Kuralları Koordinasyon Komitesi, kısa adıyla KK. KK, EDK'nin ihlal edildiğine ilişkin raporları izleyecek, ek soruşturmalar yürütebilecek ve uygun olan durumlarda harekete geçecektir. KK, esasların uygulanma durumunu düzenli olarak izleyecek, değerlendirecek ve incelenmek üzere Wikimedia Vakfına ve/veya ilgili yerel topluluğa uygun değişiklikler önerebilir. KK, gerekli olduğunda, davaların ele alınması için Wikimedia Vakfına yardımcı olacaktır. KK, EDK'yi değiştiremez; vakıf ve bağlı kuruluşları arasındaki anlaşmazlıkları ele alamaz; EDK'nin uygulanmasını engelleyen veya göz ardı eden kurallar oluşturamaz; EDK veya yaptırımı ile ilgili olmayan herhangi bir konuda hareket edemez.
25. Koordinasyon Komitesi, diğer karar alma mekanizmalarıyla (ör. Hakem Kurulu) nasıl etkileşime girecek?: KK'nin, üst düzey bir karar verme mekanizmasının bulunmadığı projelerde (Hakem Kurulu veya benzer bir süreci bulunmayan) veya daha yüksek karar alma mekanizmaları tarafından iletilen davalarda nihai bir karar mekanizması olarak görev yapması amaçlanmıştır ve mevcut uygulama yapıları tarafından ele alınamayan ciddi sistematik sorunlar için bir karar alma organı olarak da işlev görecektir.
26. Koordinasyon Komitesi, nasıl oluşturulacak?: Taslak Komitesi, KK Hazırlama Komitesi'nin oluşturulması gerektiğini ifade etti. KK Hazırlama Komitesi, Koordinasyon Komitesi'ni kurmak için bir süreç oluşturmak üzere vakıf ile birlikte çalışacak topluluk üyelerinden oluşacaktır.