Jump to content

Bot politikası

From Meta, a Wikimedia project coordination wiki
This page is a translated version of the page Bot policy and the translation is 98% complete.
Outdated translations are marked like this.
Kısayol:
BP
Bu sayfa, bazı projelerde uygulanan bot ile ilgili standart ve yönergeleri özetlemektedir (bakınız Bot policy/Implementation); Bu noktaya işaret etmeli veya yerel politikaya yönlendirmeli olan vikideki Project:Bot policy adresini ziyaret ederek kontrol edilebilir.

Bu sayfa Meta üzerinde bir politikadır, otomatik onaylama ve küresel botları da içerir.

Botlar, sayfaları ya kısmen insan kontrolüyle ya da tamamen otomatik olarak düzenleyen, yarı ya da tam otomatik işlemlerdir. Botların sunucu kaynaklarını zorlama ya da projeyi aksatma ihtimalleri nedeniyle, aşağıda ana hatları çizilen politika ve yönergelere uyması gerekir. Politika, uygun projelerde botların kullanılabileceği yolu belirler. Politikaya uymayan botlar, kullanıcısı sorunu ya da ihlali çözümleyene kadar derhal engellenir.

Politika

Bot hesabı

Botun işleticisinden farklı bir hesap kullanması ve bot işareti alması gerekir. Kullanıcı sayfasında insan kullanıcılardan ayırmak için bot olduğu ve işleticisinin tüm görüşleri kendilerinin yanıtlaması gerektiği açıkça ve görünür bir şekilde belirtilmelidir. Hiçbir kullanıcının otomatik yanıtlama komut dosyalarını kullanmasına izin verilmez. Bazı işleticiler, botları mesajları tespit etmek üzere oluşturulmamışsa botun mesaj sayfasını kendi mesaj sayfalarına yönlendirmeyi seçebilmektedir.

Yetki

Bir vikide bot statüsünü elde etmenin üç yolu vardır.

Küresel botlar

Küresel botlar, küresel botlara izin veren tüm vikilerde yetkilendirilir. 12 Kasım 2022 itibarıyla bu RFC'nin bir sonucu olarak, yeni oluşturulan içerik vikileri varsayılan olarak küresel bot erişimine sahip olacaktır. Yerel projeler topluluğun fikir birliği ile bunu devre dışı bırakmayı ya da tekrar devreye almayı kararlaştırabilir (listeye bkz). Küresel bot için başvuran işleticiler şu kriterleri karşılamalıdır:
  • Bot işleticisi Steward requests/Bot status#Global bot status requests sayfasında en az iki haftalık bir tartışma başlatmalıdır,
  • Tartışma, ilgili topluluk üyelerinin ve vikilerinin abone olabildiği MassMessage (yeni küresel bot tartışması) vasıtasıyla duyurulacaktır,
  • Bot işleticisinin, bot görevinin çoklu Wikimedia projelerinde olumlu karşılandığını ispat etmesi gerekir. Bunun iyi yollarından biri de beş ya da daha fazla vikide tek bir görev için bot işaretini almasıdır,
  • İşletici, bot bayrağının kullanımıyla ilgili olarak vikinin tercihine bağlı kaldığından emin olmalıdır.
  • Küresel bot yetkisi, küresel bot erişimine izin veren bir miktar proje ve vikiye bot erişimi verir. Detaylı liste buradadır. Küresel bota izin verilmeyen projelerde yerel bot talebinde bulunabilirsiniz.

Otomatik onay

Otomatik onaya viki üzerinde açıkça izin verilmişse, bot işleticileri doğrudan kâhyalardan yerel bot yetkisi talep edebilir. Bunun için aşağıdaki kriterlerin karşılanması gerekir:
  • yerel bot politikası ya da başvuru sayfasında buna izin verilmesi,
  • botun, ispatlama amacıyla bot işareti olmaksızın en az bir haftadır veya toplamda 100 değişiklik yapması,
  • botun yalnızca çift yönlendirmeleri düzeltmesi.

Topluluk fikir birliği

Bunun dışında, bot başvurularını işlemekle ilgili bir yerel topluluk var ise botların yüksek hızla ya da insan kontrolü olmaksızın, bot işaretiyle değişiklikler yapmadan önce ilgili yerel tartışma sayfasında topluluğun onayını alması gerekir. Fikir birliği sağlandığında, bir yerel bürokrat ya da talep edilmesi halinde kâhya işareti ekleyecektir. Yerel bir topluluk yoksa ya da yukarıdaki şartlar uygulanamıyorsa bot, bot işareti olmadan çalışmalı veya hiç çalışmamalıdır.

Kabul edilemez kullanım

  • Tartışmalı değişiklikler: Botlar, diğer kullanıcılarda büyük ölçüde desteklenen değişiklikleri yapmak için kullanılmalı, asla tartışmalı değişiklikler için kullanılmalıdır. Topluluğun desteklediğinin ötesinde olacak şekilde botun kapsamını genişletmeye niyetiniz varsa bunu karşı görüş olmadığını sağlamak için ilgili tartışmasında belirtmelisiniz. Bot işaretiniz otomatik onayla verilmişse, "otomatik onay" sınırlarını aşmamanız gerekir.
  • Veri düzeltme: Botlar, onaylanmış bir bot göreviyle doğrudan ilgili olmayan herhangi bir kullanım için toplu içeriği almak üzere kullanılamaz. Buna, başka bir web sitesinden dinamik olarak sayfaların yüklenmesi de dahildir, ancak web sitesinin kara listeye alınmasına ve erişimin kalıcı olarak reddedilmesine neden olabilir. Toplu içerik indirmek ya da bir projeyi yansıtmak istiyorsanız, lütfen bunu kendi kopya veri tabanımızı indirerek ya da aktararak yapın.
  • Yazım denetimi: Hiçbir bot açık topluluk onayı almadan, özellikle de ana içerik ad alanlarında yazım hatalarını otomatik olarak düzeltemez. Teknik olarak da birçok dilde dikkate değer bir hata payı olmaksızın yazım hatalarını otomatik olarak düzeltmek mümkün değildir.

Küresel bot statüsünün alınması

Küresel bot statüsü şu hallerde geri alınır:

  • Bot işleticisinin talep etmesi
  • Botun düzenli olarak küresel bot sorumluluk alanı dışında görevler gerçekleştirmesi
  • Aşağıdaki şartların varlığı halinde, inaktif olması:
    • Küresel bot hesabının, küresel bot erişimine izin veren bir projede bir yıl boyunca hiçbir değişiklik yapmaması halinde inaktif olduğu kabul edilir.
    • İnaktiflik nedeniyle bir küresel bot hesabının izinleri geri alınmadan önce, işleticisinin en azından kendi vikisinde/vikilerinde ve Meta'da bilgilendirilmesi gerekir.

Yönergeler

Zorunlu olmamakla birlikte, botun adında "bot" kelimesinin yer alması, insan olan kullanıcılardan daha kolay ayırabilmek için gereklidir. En yaygın formları işleticisinin kullanıcı adından (Pathosbot gibi) ya da anlam ayrımı tarzından türemektedir (Xenophon (bot) gibi).

Düzenleme kısıtlaması ve yoğun saatler

Bot işareti olmayan botların değişiklikleri arasında 1 dakikadan fazla ara olması gerekir (yani dakikada birden az değişiklik yapmalıdır). Yetkilendirilen ve işaretlenen botların en fazla 5 saniye aralıkla (dakika başına 12 değişiklikle) çalışması gerekir. Okuyucular ve kullanıcılar için saklanan sunucu kaynaklarını yoğun olarak kullandıkları için yoğun saatlerde çalışmaktan kaçınmaları gerekir. Bu saatler içerisinde, kaynakları korumak için 20 saniyelik aralıklarla (dakikada 3 değişiklikle) çalışmalıdır.

Botların düzenleme hızları sunucu yüküne (bağımlı veritabanı sunucu gecikmesi) göre, talep edilen her URL'nin sorgu dizesine ek parametre ekleyerek otomatik olarak ayarlanabilir. Bu konuda bkz: MediaWiki'deki maxlag dokümantasyonu

Denetim

Botun açıkça özerk olarak çalışacağı açıklanmadıkça işleticisinin ulaşılabilir kalması, ara sıra mesajlarını kontrol etmesi ve bot beklendiği gibi çalışmadığında ya da şikayet alındığında botu kapatmaya hazır olması gerekir. İşletici müsait değilse, bot sorunlar çözümlenene kadar engellenebilir.

En iyi uygulamalar

Siz ve gelecekteki herkes için hayatı kolaylaştıracak güçlü öneriler için lütfen wikitech:Help:Toolforge/Developing successful tools sayfasını okuyun!

Özetle:

  • Lisans seçin
  • Kodu yayınlayın
  • Ortak koruyucuya sahip olun
  • Belgeleyin

Ayrıca bakınız